Thuốc Đông y - Cây xạ can, hay được gọi là cây rẻ quạt là giống cây cảnh có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc Nhật Bản. Trong đông y, cây xạ can còn là một dược liệu quý có thể sử dụng để chữa bệnh.
Thông tin về cây thuốc xạ can
Xạ can là cây thuộc họ Lay Ơn, có tên khoa học là Belamcanda chinensis Lem. Xạ cạn là cây thân cỏ có phần rễ rất phát triển. Đây là cây khá dễ mọc nên có thể thấy ở khắp nơi ở nước ta. Xạ can thường tập trung nhiều ở các nước châu Á như Lào, Trung Quốc, Phillipin, Ấn Độ, Triều Tiên, Nhật Bản.
Xạ can thường có phần lá mọc thẳng đứng, có khi cao tới 1m, có hình mác dài khoảng 20cm – 40 cm còn rộng từ 15mm -20 mm. Lá hình phiến dài có gan lá song song, thông thường lá phía dưới úp lên gốc lá ở phía trên. Hoa xạ can có cuốn, cánh hoa màu vàng cam. Còn phần quả thì hình trứng có 3 van và dài khoảng 23mm -25 mm, phần hạt màu xanh đen và có hình cầu.
Theo chia sẻ từ dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn Nguyễn Ngọc Minh cho biết, trong cây Xạ can có chứa một số thành phần hóa học như hoạt chất glucozit iridin và glucozit belamcandin…
Xạ can và một số bài thuốc đông y trị bệnh hữu ích
Chữa ghẻ lở
Chuẩn bị 80 g xạ can, 80 g thăng ma . Sau đó mang nguyên liệu nấu với 3 chén nước và đùng dể uống, tận dụng phần bã để đắp lên vết thương.
Chữa ho có khí nghịch lên, cổ họng có nước
Chuẩn bị: 13 củ xạ can, 120 g ma hoàng, 120g sinh khương, 90g khoản đông hoa, 90g tế tân, 90g tử uyển, 7 quả đại táo, nửa lít ngũ vị tử, 1 lượng bán hạ vừa đủ. Cho ma hoàng vào nấu với 2lít nước, vớt bọt rồi cho các vị thuốc còn lại vào nấu sôi lên là có thể dùng được. Cho người bệnh uống một ngày 3 lần.
Chữa viêm khớp gối
Lấy 90g xạ can ngâm với 500ml rượu trong 1 tuần. Mỗi lần dùng 20ml và uống 2 ngày. Kiên trì các triệu chứng bệnh sẽ cải thiện.
Chữa thủy cổ, trướng bụng, da xám đen
Dùng xạ can giã lấy nước cốt rồi uống mỗi ngày 1 chén.
Chữa họng sưng đau
Sử dụng 20g xạ can nấu với 1 chén rượu nước cho đến khi cạn có 1 nửa thì tắt bếp. Chắt lấy nước, bỏ phần bã rồi cho mật ong vào để uống.
Chữa họng sưng đau, ăn uống khó
Sử dụng 160g xạ can tươi và 160g mỡ heo. Nấu nguyên liệu trên bếp cho đến khi keo hết nước rồi dùng để ngậm, cảm giác khó chịu ở cổ họng sẽ giảm ngay.
Chữa vú sưng
Mang xạ can phơi khô, tán bột rồi trộn với mật và đắp lên vùng vú bị sưng đau.
Chữa bạch hầu
Chuẩn bị nguyên liệu: 3g xạ can, 3g sơn đậu căn, 15g kim ngân hoa, 6g cam thảo. Dùng tất cả nguyên liệu trong 1 thang thuốc, sắc lấy nước cho người bệnh để uống.
Chữa quai bị
Lấy 15 g rễ xạ can tươi sắc uống 2 lần mỗi ngày
Những điểm cần lưu ý khi sử dụng Xạ can để trị bệnh
Xạ can có khá nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người, thế nhưng bên cạnh đó nó còn có thể gây ra tác dụng phụ, do đó các bạn nên chú ý một vài điều kiêng kị như sau:
Thông tin về cây thuốc xạ can
Xạ can là cây thuộc họ Lay Ơn, có tên khoa học là Belamcanda chinensis Lem. Xạ cạn là cây thân cỏ có phần rễ rất phát triển. Đây là cây khá dễ mọc nên có thể thấy ở khắp nơi ở nước ta. Xạ can thường tập trung nhiều ở các nước châu Á như Lào, Trung Quốc, Phillipin, Ấn Độ, Triều Tiên, Nhật Bản.
Xạ can thường có phần lá mọc thẳng đứng, có khi cao tới 1m, có hình mác dài khoảng 20cm – 40 cm còn rộng từ 15mm -20 mm. Lá hình phiến dài có gan lá song song, thông thường lá phía dưới úp lên gốc lá ở phía trên. Hoa xạ can có cuốn, cánh hoa màu vàng cam. Còn phần quả thì hình trứng có 3 van và dài khoảng 23mm -25 mm, phần hạt màu xanh đen và có hình cầu.
Theo chia sẻ từ dược sĩ, giảng viên Cao đẳng Dược Sài Gòn Nguyễn Ngọc Minh cho biết, trong cây Xạ can có chứa một số thành phần hóa học như hoạt chất glucozit iridin và glucozit belamcandin…
Xạ can và một số bài thuốc đông y trị bệnh hữu ích
Chữa ghẻ lở
Chuẩn bị 80 g xạ can, 80 g thăng ma . Sau đó mang nguyên liệu nấu với 3 chén nước và đùng dể uống, tận dụng phần bã để đắp lên vết thương.
Chữa ho có khí nghịch lên, cổ họng có nước
Chuẩn bị: 13 củ xạ can, 120 g ma hoàng, 120g sinh khương, 90g khoản đông hoa, 90g tế tân, 90g tử uyển, 7 quả đại táo, nửa lít ngũ vị tử, 1 lượng bán hạ vừa đủ. Cho ma hoàng vào nấu với 2lít nước, vớt bọt rồi cho các vị thuốc còn lại vào nấu sôi lên là có thể dùng được. Cho người bệnh uống một ngày 3 lần.
Chữa viêm khớp gối
Lấy 90g xạ can ngâm với 500ml rượu trong 1 tuần. Mỗi lần dùng 20ml và uống 2 ngày. Kiên trì các triệu chứng bệnh sẽ cải thiện.
Chữa thủy cổ, trướng bụng, da xám đen
Dùng xạ can giã lấy nước cốt rồi uống mỗi ngày 1 chén.
Chữa họng sưng đau
Sử dụng 20g xạ can nấu với 1 chén rượu nước cho đến khi cạn có 1 nửa thì tắt bếp. Chắt lấy nước, bỏ phần bã rồi cho mật ong vào để uống.
Chữa họng sưng đau, ăn uống khó
Sử dụng 160g xạ can tươi và 160g mỡ heo. Nấu nguyên liệu trên bếp cho đến khi keo hết nước rồi dùng để ngậm, cảm giác khó chịu ở cổ họng sẽ giảm ngay.
Chữa vú sưng
Mang xạ can phơi khô, tán bột rồi trộn với mật và đắp lên vùng vú bị sưng đau.
Chữa bạch hầu
Chuẩn bị nguyên liệu: 3g xạ can, 3g sơn đậu căn, 15g kim ngân hoa, 6g cam thảo. Dùng tất cả nguyên liệu trong 1 thang thuốc, sắc lấy nước cho người bệnh để uống.
Chữa quai bị
Lấy 15 g rễ xạ can tươi sắc uống 2 lần mỗi ngày
Những điểm cần lưu ý khi sử dụng Xạ can để trị bệnh
Xạ can có khá nhiều công dụng tốt cho sức khỏe con người, thế nhưng bên cạnh đó nó còn có thể gây ra tác dụng phụ, do đó các bạn nên chú ý một vài điều kiêng kị như sau:
- Không dùng có phụ nữ có thai, người đang có vấn đề về can Tỳ, đi tiêu lỏng…
- Không được sử dụng trong thời gian dài sẽ khiến cho cơ thể hết sức mệt mỏi, dễ bị tiêu chảy.
- Người dùng có thể trạng yếu, tạng hàn, khí huyết hư thì không nên sử dụng.
