Con biếng ăn, còi xương vì mẹ chăm chưa đúng cách

Các bà mẹ thường có những sai lầm khiến trẻ chán ăn hoặc ăn không đủ dưỡng chất. Dưới đây là những sai lầm thường thấy khi cho trẻ ăn:

- Cho ăn nước hầm, bỏ cái: Rất nhiều bà mẹ quan niệm nước hầm thực phẩm là thức ăn đặc biệt bổ dưỡng cho trẻ. Thực tế khi hầm nhừ, không phải tất cả chất bổ tinh túy nhất của thực phẩm đã tan vào trong nước, phần cái còn lại chỉ là xác. Cụ thể như chất đạm (trong thịt, cá, tôm,...) có hầm trong bao lâu thì vẫn chỉ có ở phần xác mà không tan vào trong nước, chất xơ trong rau củ cũng vậy.

Vì thế, muốn trẻ nhận đủ các chất dinh dưỡng thì phải cho ăn cả phần cái (xác) của thực phẩm bằng cách băm nhuyễn, cắt nhỏ, nấu mềm... Phần nước hầm có vị ngọt rất ngon nhưng thực chất không có giá trị dinh dưỡng bao nhiêu. Vì vậy mới có câu nói “Khôn ăn cái, dại ăn nước”.


Tư vấn dinh dưỡng cho các bà mẹ


- Ăn mãi món bổ vẫn ốm: Rất nhiều bà mẹ cho biết ngày nào cũng tốn cả giờ hầm xương với khoai tây, cà rốt để nấu cháo cho trẻ ăn mà trẻ vẫn ngày càng ốm trong khi mẹ thì ngày càng mập dù chỉ ăn thịt còn sót lại trong cục xương hầm.

Khi được hỏi “Nếu ăn canh xúp này liên tục trong một tuần, chị ăn nổi không?” thì các bà mẹ mới nhận ra sai lầm của mình. Trẻ nhỏ nhưng cũng đã biết thưởng thức mùi vị, ăn mãi nước xương làm sao mà không ngán và không phải món ngon của mẹ luôn là món ngon của con. Vì thế cho trẻ ăn uống đa dạng, đổi món thường xuyên mới là cách tốt nhất để trẻ nhận được nhiều loại chất dinh dưỡng mà không bị ngán.

- Nấu một nồi to, hâm đi hâm lại: Do bận rộn, một số bà mẹ đã phải làm cách này vì thời gian hầm một nồi cháo khá lâu mà bé thì ăn mỗi bữa không nhiều. Điều này rất sai lầm vì khi bạn nấu một nồi cháo đầy đủ dinh dưỡng, chỉ cần hâm lại thì lượng vitamin trong rau sẽ mất rất nhiều và có mùi vị khó ăn, trẻ cũng sẽ rất ngán vì phải ăn 3 bữa có cùng mùi vị.

Tại sao bạn không hầm một nồi cháo trắng khoảng 3 chén, sau đó múc ra 1 chén để nấu riêng với thịt heo, rau mồng tơi... để ăn sáng, cất phần cháo trắng còn lại vào tủ lạnh rồi bữa trưa múc ra 1 chén để nấu với thịt bò, rau lang..., chén cháo còn lại nấu chung với đậu hũ, bí đỏ... chẳng hạn. Lưu ý phần rau củ nên băm nhỏ để trẻ nhận được đủ chất dinh dưỡng, rau chỉ nên nấu một lần.

- Lạm dụng máy xay sinh tố: Có nhiều trẻ lớn 3-4 tuổi, mọc đủ răng rồi mà vẫn phải cậy nhờ vào máy xay sinh tố vì cứ ăn thứ gì lợn cợn vào cũng bị nhợn ói. Điều này thường xảy ra ở những trẻ “con cưng” mà bà mẹ thì quá sợ việc trẻ nhợn ói.

Để tránh điều này, bạn nên tập trẻ ăn những thức ăn phù hợp trong từng thời điểm: 6 tháng tuổi tập ăn bột loãng rồi sệt dần, 7-8 tháng ăn cháo nhuyễn hoặc bột đặc, 12 tháng tập quen với cháo nấu còn hột và các thức ăn mềm (như phở, bún, nui...), 2 tuổi mọc đủ răng hàm thì ăn cơm.

Khi chuyển tiếp chế độ ăn, những bữa đầu mới tập có thể trẻ sẽ nhợn ói nhưng sau đó sẽ quen dần. Nên chuyển đổi dần dần để trẻ dễ thích nghi. “Cai” máy xay sinh tố bằng cách xay thô dần (thời gian xay ngắn lại), sau đó ăn cháo nấu đánh qua rây inox có lỗ hơi to, chuyển dần với cháo hột, cháo đặc, cơm nhão chan canh, rồi cơm hột.

Lưu ý cảm giác khi nêm thức ăn

Trẻ nhỏ có vị giác tốt hơn người lớn rất nhiều vì khi càng lớn tuổi thì lưỡi càng bị “chai”. Nhiều người khi về già thì bị mất một phần cảm xúc vị giác. Vì vậy, khi nêm nếm thức ăn cho trẻ, bạn cần nêm nhạt hơn cảm giác ở lưỡi của bạn một chút. Nếu bạn nêm vừa cảm giác ở lưỡi của bạn thì có thể đã quá mặn hoặc quá ngọt so với trẻ.


Bác sĩ Đào Thị Yến
Trung tâm dinh dưỡng TP HCM