Da người thay đổi theo tuổi. Càng về già, da càng mỏng hơn, nhăn nheo, giảm khả năng bảo vệ khỏi những thương tổn và lành chậm hơn.
Nguyên nhân là do chất nền dưới da bao gồm sợi tạo keo, sợi liên kết bị thoái hóa cùng chức năng tuyến bã và tuyến mồ hôi bị suy giảm. Điều đó dẫn đến khuynh hướng loét da nếu nằm lâu hay tăng nguy cơ ung thư da.
Ngoài ra, do tác động lâu ngày của ánh nắng mặt trời, hóa chất, các bệnh toàn thân hoặc sức đề kháng đương nhiên suy yếu ở người già cũng dễ dẫn đến màu sắc da thay đổi, mạch máu nhỏ bị vỡ gây xuất huyết trên da, ngứa, các loại u bướu… Chính vì thế, người già hay mắc các bệnh về da mà điển hình là:
Ảnh minh họa
- Khô da: Nguyên nhân do loạn năng lớp sừng của da vì lão hóa. Bệnh có thể nặng lên khi thời tiết lạnh, khô hoặc khi tắm quá nhiều, tắm trong nước quá nóng, dùng xà bông hay chất tẩy rửa mạnh.
- Ngứa: Đây là ngứa đơn thuần không do các bệnh toàn thân khác gây nên. Bệnh này gây ngứa làm cho người già phải gãi nhiều khiến cho da dễ trầy xước và có chỗ dày lên. Trong trường hợp này, cần làm các xét nghiệm (công thức máu, sắt, ferritin huyết thanh, chức năng gan thận, tuyến giáp hay các khối u ác tính…) để chẩn đoán phân biệt.
- Dày sừng da: Là tình trạng lành tính ở da, thường xuất hiện ở bệnh nhân sau 50 tuổi, nguyên nhân do sự phì đại ở một số tế bào đáy ở thượng bì. Vị trí thường gặp là toàn thân hoặc mặt.
- Ban xuất huyết: Vị trí thường gặp ở mặt duỗi tay hoặc chân. Những chấn thương nhỏ đến da người già sẽ dễ làm vỡ các mạch máu nhỏ hình thành các ban xuất huyết. Những mạch máu này có collagen suy yếu, thường gặp ở phụ nữ hay ở những người có da phơi nắng lâu ngày. Các ban xuất huyết sẽ tự phân giải và dần mờ đi sau 2-3 tuần. Ngoài ra, các u máu hay đốm xuất hiện ở tay chân, ở niêm mạc môi… là những dạng thường gặp và cũng không có gì nguy hiểm, vấn đề chỉ ở thẩm mỹ.
- Sừng hóa da: Đó là tình trạng thường gặp ở tuổi sau 65 và thường gặp ở người da trắng. Biểu hiện rõ nhất là da teo, tróc vảy nâu đỏ, xám và đôi khi dãn các mao mạch. Những sang thương này lâu ngày không chữa trị sẽ dẫn đến ung thư tế bào gai.
- Zona: Là bệnh gây ra do Herpes Zoster virus. Hơn 2/3 trường hợp bệnh zona xảy ra sau 50 tuổi là do sức đề kháng của người già suy giảm, virus sống tiềm ẩn trong hạch tủy sống di chuyển ra ngoài da và gây bệnh ở da. Biểu hiện của bệnh này là da nổi nhiều mụn nước, bóng nước thành từng chùm xảy ra ở một phần bên trái hay phải của cơ thể, kèm theo triệu chứng đau nhức dữ dội. Bệnh thường lành sau 2 tuần nhưng hay để lại di chứng đau sau zona.
- Loét da: Tĩnh mạch chân người già thường hay bị suy. Do đó, máu trở về tim khó và ứ đọng lại ở cẳng chân, gây loét cẳng chân. Trong trường hợp này, cần chăm sóc tốt vị trí loét để tránh nhiễm trùng, khi nằm nên kê chân cao.
Nói chung, biểu hiện trên da người già rất đa dạng, có thể hoàn toàn lành tính hoặc là biểu hiện của một bệnh nền trong cơ thể và có thể là ác tính. Do đó, khi có bất thường nên đưa bệnh nhân đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.
AloBacsi.
Nguyên nhân là do chất nền dưới da bao gồm sợi tạo keo, sợi liên kết bị thoái hóa cùng chức năng tuyến bã và tuyến mồ hôi bị suy giảm. Điều đó dẫn đến khuynh hướng loét da nếu nằm lâu hay tăng nguy cơ ung thư da.
Ngoài ra, do tác động lâu ngày của ánh nắng mặt trời, hóa chất, các bệnh toàn thân hoặc sức đề kháng đương nhiên suy yếu ở người già cũng dễ dẫn đến màu sắc da thay đổi, mạch máu nhỏ bị vỡ gây xuất huyết trên da, ngứa, các loại u bướu… Chính vì thế, người già hay mắc các bệnh về da mà điển hình là:
Ảnh minh họa
- Khô da: Nguyên nhân do loạn năng lớp sừng của da vì lão hóa. Bệnh có thể nặng lên khi thời tiết lạnh, khô hoặc khi tắm quá nhiều, tắm trong nước quá nóng, dùng xà bông hay chất tẩy rửa mạnh.
- Ngứa: Đây là ngứa đơn thuần không do các bệnh toàn thân khác gây nên. Bệnh này gây ngứa làm cho người già phải gãi nhiều khiến cho da dễ trầy xước và có chỗ dày lên. Trong trường hợp này, cần làm các xét nghiệm (công thức máu, sắt, ferritin huyết thanh, chức năng gan thận, tuyến giáp hay các khối u ác tính…) để chẩn đoán phân biệt.
- Dày sừng da: Là tình trạng lành tính ở da, thường xuất hiện ở bệnh nhân sau 50 tuổi, nguyên nhân do sự phì đại ở một số tế bào đáy ở thượng bì. Vị trí thường gặp là toàn thân hoặc mặt.
- Ban xuất huyết: Vị trí thường gặp ở mặt duỗi tay hoặc chân. Những chấn thương nhỏ đến da người già sẽ dễ làm vỡ các mạch máu nhỏ hình thành các ban xuất huyết. Những mạch máu này có collagen suy yếu, thường gặp ở phụ nữ hay ở những người có da phơi nắng lâu ngày. Các ban xuất huyết sẽ tự phân giải và dần mờ đi sau 2-3 tuần. Ngoài ra, các u máu hay đốm xuất hiện ở tay chân, ở niêm mạc môi… là những dạng thường gặp và cũng không có gì nguy hiểm, vấn đề chỉ ở thẩm mỹ.
- Sừng hóa da: Đó là tình trạng thường gặp ở tuổi sau 65 và thường gặp ở người da trắng. Biểu hiện rõ nhất là da teo, tróc vảy nâu đỏ, xám và đôi khi dãn các mao mạch. Những sang thương này lâu ngày không chữa trị sẽ dẫn đến ung thư tế bào gai.
- Zona: Là bệnh gây ra do Herpes Zoster virus. Hơn 2/3 trường hợp bệnh zona xảy ra sau 50 tuổi là do sức đề kháng của người già suy giảm, virus sống tiềm ẩn trong hạch tủy sống di chuyển ra ngoài da và gây bệnh ở da. Biểu hiện của bệnh này là da nổi nhiều mụn nước, bóng nước thành từng chùm xảy ra ở một phần bên trái hay phải của cơ thể, kèm theo triệu chứng đau nhức dữ dội. Bệnh thường lành sau 2 tuần nhưng hay để lại di chứng đau sau zona.
- Loét da: Tĩnh mạch chân người già thường hay bị suy. Do đó, máu trở về tim khó và ứ đọng lại ở cẳng chân, gây loét cẳng chân. Trong trường hợp này, cần chăm sóc tốt vị trí loét để tránh nhiễm trùng, khi nằm nên kê chân cao.
Nói chung, biểu hiện trên da người già rất đa dạng, có thể hoàn toàn lành tính hoặc là biểu hiện của một bệnh nền trong cơ thể và có thể là ác tính. Do đó, khi có bất thường nên đưa bệnh nhân đến bác sĩ chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và chữa trị kịp thời.
AloBacsi.
