Bệnh tiểu đường tuýp 1
Ở những người mắc Bệnh tiểu đường tuýp 1, tuyến tụy không thể tạo ra insulin. Hóc môn quan trọng này giúp cho các tế bào trong cơ thể chuyển đổi đường thành năng lượng. Nếu không có nó, lượng đường tích tụ trong máu nhiều và có thể đạt đến mức gây nguy hiểm. Để tránh các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, người mắc Bệnh tiểu đường tuýp 1 cần phải tiêm insulin trong suốt cuộc đời của họ.
Dấu hiệu cảnh báo:
- Khát nước một cách không bình thường.
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 1 thường diễn ra một cách đột ngột và bao gồm các triệu chứng sau:
Khi lượng đường trong máu duy trì ở mức cao, người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 thường dẫn đến:
Nhiều người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 thường gặp phải các vấn đề về da như:
Những dấu hiệu nguy hiểm
Khi lượng đường trong máu không được kiểm soát, Bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:
Những dấu hiệu nguy hiểm: Nhiễm keton acid
Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường tuýp 1sẽ lấy mất nguồn năng lượng cho các tế bào từ đường. Cơ thể bệnh nhân sẽ bắt đầu đốt cháy chất béo cho năng lượng thay thế và gây ra hiện tượng keton tích lũy trong máu vốn là những loại acid gây độc cho cơ thể. Mức độ acid cao trong máu và các triệu chứng bất thường khác là kết quả của sự thay đổi pH trong máu và tình trạng này có thể dẫn đến hôn mê nguy hiểm đến sự sống gọi là tình trạng nhiễm keton acid do bệnh tiểu đường. Trường hợp này đòi hỏi phải điều trị khẩn cấp.
So sánh giữa bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2:
Đối với bệnh tiểu đường tuýp 1, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị nhầm lẫn, chúng tấn công và phá hủy các tế bào tuyến tụy sản xuất insulin. Trong bệnh tiểu đường tuýp 2, tuyến tụy không bị tấn công và vẫn sản xuất đủ lượng insulin cần thiết. Nhưng vì một số lý do, cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả. Các triệu chứng của hai hình thức bệnh là tương tự nhưng thường xuất hiện nhanh hơn ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1.
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1 là gì?
Các bác sĩ vẫn không giải thích được nguyên nhân nào làm cho hệ thống miễn dịch kháng lại với tuyến tụy nhưng hầu hết đều cho rằng có một sự kết hợp giữa tính nhạy cảm mang tính di truyền và các yếu tố môi trường. Các nhà khoa học đã xác định được 50 gen hoặc những đoạn gen làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 1. Tuy nhiên vấn đề về di truyền không chịu trách nhiệm hoàn toàn cho rủi ro, vì thế nếu có những gen này không có nghĩa là bạn sẽ bị bệnh tiểu đường tuýp 1.
Một số nhà nghiên cứu tin rằng yếu tố môi trường là nguyên nhân, chẳng hạn như virus, chế độ ăn uống hoặc các yếu tố liên quan đến thai kỳ có thể đóng vai trò gây bệnh.
Ai có thể mắc bệnh tiểu đường?
Bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể phát triển ở bất cứ độ tuổi nào. Tuy nhiên nó chiếm hai phần ba các trường hợp mới của bệnh tiểu đường được chẩn đoán ở những người dưới 19 tuổi. Có 2 đỉnh trong thời điểm khởi đầu bệnh: trong thời thơ ấu và trong tuổi dậy thì. Hiện này xảy ra như nhau ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở người da trắng. Theo tổ chức y tế thế giới, bệnh tiểu đường tuýp 1 rất hiếm ở người châu Phi, người Mỹ bản địa và người châu Á.
Chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1
Các xét nghiệm máu đơn giản cho phép chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1. Kiểm tra đường huyết lúc đói hoặc kiểm tra đường máu một cách ngẫu nhiên (cùng với các triệu chứng kèm theo) hoặc thử nghiệm Ac1 cho thấy mức độ đường trong máu trung bình trong 2 – 3 tháng trước xét nghiệm cũng được sử dụng.Các kiểm tra nên được lặp lại vào hai ngày riêng biệt để chẩn đoán bệnh tiểu đường. Kiểm tra dung nạp glucose cũng là một cách để xem xét bệnh tiểu đường. Khi bạn được chẩn đoán bị bệnh tiểu đường tuýp 1, bác sĩ có thể xác định loại bệnh bằng cách kiểm tra kháng thể trong máu.
Các biến chứng lâu dài
Theo thời gian, lượng đường trong máu cao và kéo dài có thể gây phá hủy nhiều hệ thống của cơ thể, người bị bệnh tiểu đường loại 1 có nguy cơ cao bị các bệnh kèm theo sau:
Điều đầu tiên cần làm để ngăn ngừa các biến chứng là thường xuyên theo dõi mức đường huyết hay mức glucose. Điều này đòi hỏi người bệnh phải chích đầu ngón tay, nhỏ một giọt máu lên một dãi kiểm tra, sau đó đặt dãi này vào máy đo đường huyết. Nhờ vào kết quả này, bạn có thể tối ưu hóa liệu trình điều trị bệnh. Khi đường huyết của bạn vẫn ở mức bình thường, cơ thể sẽ có nhiều năng lượng, ít các vấn đề về da, giảm nguy cơ bệnh tim và tổn thương thận.
Theo dõi đường huyết liên tục
Một cách khác để kiểm tra đường huyết là sử dụng hệ thống giám sát glucose liên tục. Người ta sử dụng một bộ phận cảm biến đo mức độ glucose trong mô mỗi 10 giây và gởi thông tin đến màn hình kiểm soát có kích thước chỉ bằng một chiếc điện thoại di động. Hệ thống sẽ tự động ghi lại giá trị đường huyết trung bình mỗi 5 phút và quá trình ghi nhận kéo dài đến 72 giờ. Thiết bị này thường không dùng để theo dõi đường huyết hàng ngày và không dùng để thay thế cho phương pháp theo dõi đường máu chuẩn hóa. Nó chỉ được dùng nhằm mục đích tìm ra xu hướng đường huyết.
Xem phần tiếp theo:
Bệnh tiểu đường tuýp 1 - Phần 2
Ở những người mắc Bệnh tiểu đường tuýp 1, tuyến tụy không thể tạo ra insulin. Hóc môn quan trọng này giúp cho các tế bào trong cơ thể chuyển đổi đường thành năng lượng. Nếu không có nó, lượng đường tích tụ trong máu nhiều và có thể đạt đến mức gây nguy hiểm. Để tránh các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng, người mắc Bệnh tiểu đường tuýp 1 cần phải tiêm insulin trong suốt cuộc đời của họ.
Dấu hiệu cảnh báo:
- Khát nước một cách không bình thường.
Các triệu chứng của bệnh tiểu đường tuýp 1 thường diễn ra một cách đột ngột và bao gồm các triệu chứng sau:
- Cảm thấy khát hơn bình thường
- Khô miệng
- Hơi thở có mùi ngọt
- Thường xuyên đi tiểu
Khi lượng đường trong máu duy trì ở mức cao, người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 thường dẫn đến:
- Giảm cân không chủ ý
- Gia tăng cảm giác thèm ăn
- Thiếu năng lượng, buồn ngủ
Nhiều người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 thường gặp phải các vấn đề về da như:
- Nhiễm trùng
- Nhiễm nấm
- Ngứa, khô da, tuần hoàn máu kém
Những dấu hiệu nguy hiểm
Khi lượng đường trong máu không được kiểm soát, Bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như:
- Tê hoặc ngứa ran ở bàn chân
- Mờ mắt
- Hạ đường huyết
- Mất ý thức
Những dấu hiệu nguy hiểm: Nhiễm keton acid
Nếu không được điều trị, bệnh tiểu đường tuýp 1sẽ lấy mất nguồn năng lượng cho các tế bào từ đường. Cơ thể bệnh nhân sẽ bắt đầu đốt cháy chất béo cho năng lượng thay thế và gây ra hiện tượng keton tích lũy trong máu vốn là những loại acid gây độc cho cơ thể. Mức độ acid cao trong máu và các triệu chứng bất thường khác là kết quả của sự thay đổi pH trong máu và tình trạng này có thể dẫn đến hôn mê nguy hiểm đến sự sống gọi là tình trạng nhiễm keton acid do bệnh tiểu đường. Trường hợp này đòi hỏi phải điều trị khẩn cấp.
So sánh giữa bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2:
Đối với bệnh tiểu đường tuýp 1, hệ thống miễn dịch của cơ thể bị nhầm lẫn, chúng tấn công và phá hủy các tế bào tuyến tụy sản xuất insulin. Trong bệnh tiểu đường tuýp 2, tuyến tụy không bị tấn công và vẫn sản xuất đủ lượng insulin cần thiết. Nhưng vì một số lý do, cơ thể không thể sử dụng insulin một cách hiệu quả. Các triệu chứng của hai hình thức bệnh là tương tự nhưng thường xuất hiện nhanh hơn ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1.
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường tuýp 1 là gì?
Các bác sĩ vẫn không giải thích được nguyên nhân nào làm cho hệ thống miễn dịch kháng lại với tuyến tụy nhưng hầu hết đều cho rằng có một sự kết hợp giữa tính nhạy cảm mang tính di truyền và các yếu tố môi trường. Các nhà khoa học đã xác định được 50 gen hoặc những đoạn gen làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 1. Tuy nhiên vấn đề về di truyền không chịu trách nhiệm hoàn toàn cho rủi ro, vì thế nếu có những gen này không có nghĩa là bạn sẽ bị bệnh tiểu đường tuýp 1.
Một số nhà nghiên cứu tin rằng yếu tố môi trường là nguyên nhân, chẳng hạn như virus, chế độ ăn uống hoặc các yếu tố liên quan đến thai kỳ có thể đóng vai trò gây bệnh.
Ai có thể mắc bệnh tiểu đường?
Bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể phát triển ở bất cứ độ tuổi nào. Tuy nhiên nó chiếm hai phần ba các trường hợp mới của bệnh tiểu đường được chẩn đoán ở những người dưới 19 tuổi. Có 2 đỉnh trong thời điểm khởi đầu bệnh: trong thời thơ ấu và trong tuổi dậy thì. Hiện này xảy ra như nhau ở cả nam và nữ, nhưng phổ biến hơn ở người da trắng. Theo tổ chức y tế thế giới, bệnh tiểu đường tuýp 1 rất hiếm ở người châu Phi, người Mỹ bản địa và người châu Á.
Chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1
Các xét nghiệm máu đơn giản cho phép chẩn đoán bệnh tiểu đường tuýp 1. Kiểm tra đường huyết lúc đói hoặc kiểm tra đường máu một cách ngẫu nhiên (cùng với các triệu chứng kèm theo) hoặc thử nghiệm Ac1 cho thấy mức độ đường trong máu trung bình trong 2 – 3 tháng trước xét nghiệm cũng được sử dụng.Các kiểm tra nên được lặp lại vào hai ngày riêng biệt để chẩn đoán bệnh tiểu đường. Kiểm tra dung nạp glucose cũng là một cách để xem xét bệnh tiểu đường. Khi bạn được chẩn đoán bị bệnh tiểu đường tuýp 1, bác sĩ có thể xác định loại bệnh bằng cách kiểm tra kháng thể trong máu.
Các biến chứng lâu dài
Theo thời gian, lượng đường trong máu cao và kéo dài có thể gây phá hủy nhiều hệ thống của cơ thể, người bị bệnh tiểu đường loại 1 có nguy cơ cao bị các bệnh kèm theo sau:
- Bệnh tim và đột quỵ
- Suy thận
- Có vấn đề về mắt và có thể bị mù
- Các bệnh về nướu, rụng răng
- Tổn thương dây thần kinh ở tay, chân và các cơ quan khác.
Điều đầu tiên cần làm để ngăn ngừa các biến chứng là thường xuyên theo dõi mức đường huyết hay mức glucose. Điều này đòi hỏi người bệnh phải chích đầu ngón tay, nhỏ một giọt máu lên một dãi kiểm tra, sau đó đặt dãi này vào máy đo đường huyết. Nhờ vào kết quả này, bạn có thể tối ưu hóa liệu trình điều trị bệnh. Khi đường huyết của bạn vẫn ở mức bình thường, cơ thể sẽ có nhiều năng lượng, ít các vấn đề về da, giảm nguy cơ bệnh tim và tổn thương thận.
Theo dõi đường huyết liên tục
Một cách khác để kiểm tra đường huyết là sử dụng hệ thống giám sát glucose liên tục. Người ta sử dụng một bộ phận cảm biến đo mức độ glucose trong mô mỗi 10 giây và gởi thông tin đến màn hình kiểm soát có kích thước chỉ bằng một chiếc điện thoại di động. Hệ thống sẽ tự động ghi lại giá trị đường huyết trung bình mỗi 5 phút và quá trình ghi nhận kéo dài đến 72 giờ. Thiết bị này thường không dùng để theo dõi đường huyết hàng ngày và không dùng để thay thế cho phương pháp theo dõi đường máu chuẩn hóa. Nó chỉ được dùng nhằm mục đích tìm ra xu hướng đường huyết.
Xem phần tiếp theo:
Bệnh tiểu đường tuýp 1 - Phần 2
Sửa lần cuối: