Tắc tia sữa là tình trạng không hiếm gặp đối với sản phụ sau sinh. Các mẹ có thể đến bệnh viện nhờ y tá xoa bóp hoặc dùng máy hút sữa tự động để thông tắc. Tuy nhiên, với những người không có điều kiện thuận lợi đến bệnh viện, các trạm y tế hoặc sợ cái cảm giác đau “tái tê” khi hút sữa bằng máy thì hãy thử các bài thuốc chữa tắc sữa lưu truyền trong dân gian này nhé.
Thuốc uống
- Nước xơ mướp khô:
Lấy xơ mướp già khô (từ một quả mướp già, để khổ, đập bỏ vỏ và hạt), 10 cái gai bồ kết, 1 củ hành tươi hoặc khô.
Các mẹ cho tất cả vào ấm, đổ 2 bát nước vào đun cho đến khi còn một bát, chờ nguội rồi uống. Mỗi ngày uống một thang như trên trong khoảng 2-3 ngày.
Sau khi uống xong, các mẹ lấy lược thưa chải từ cuống vú xuống đầu vú chừng 100 lần rồi nhờ người mút mạnh đầu vú, sữa sẽ thông.
- Nước lá đinh lăng:
Các mẹ lấy một nắm lá đinh lăng, sau đó rửa sạch, sao vàng lên, hạ thổ rồi đun nước uống, sẽ có tác dụng nhanh chóng. Nước này ngon, rất dễ uống, ngoài ra còn làm cho sữa thơm, hấp dẫn em bé nữa.
- Nước lá bồ công anh:
Lấy khoảng 100g lá bồ công anh tươi, sau đó các mẹ rửa thật sạch, thái nhỏ và xay nhuyễn. Cho khoảng 150ml nước vào đun sôi trong khoảng 15 phút. Lấy bã đắp lên ngực, nước bồ công anh uống trong ngày như trà, uống ấm hoặc nóng, uống liên tục trong 5 ngày.
- Nấu canh hoặc cháo từ nước thông thảo:
Các mẹ lấy một nắm thông thảo, cho vào nổi đun. Vì thông thảo rất nhẹ nên khi cho vào nồi các mẹ nhớ dùng vật gì đó chặn cho nó chìm xuống. Sau đó đun khoảng 20 phút thì vớt bỏ đi, lấy nước nấu canh hoặc cháo ăn bình thường nhé.
Thuốc đắp
- Hành tím:
Các mẹ lấy củ hành tím xắt lát dày chừng 1,5mm, sau đó đặt lên hai bầu ngực (trừ đầu ti), phủ khăn giấy mềm, băng lại. Mỗi ngày đắp hai lần kết hợp với xoa bóp ngực, sau khoảng 4 ngày sẽ hết tắc hoàn toàn.
- Lá mít:
Hái 18 lá mít to đẹp, rửa sạch, sau đó hơ nóng, mỗi bên bầu ngực 9 lá, các mẹ hãy đặt lên vùng nào cứng nhất. Tiếp đó dùng tay xoa bóp, ấn mạnh từ trên xuống dưới. Khi thấy sữa chảy ra thì cho bé bú liền, làm liên tục ở những ngày sau là sữa thông hoàn toàn.
- Xôi nếp:
Nấu xôi nếp, sau đó bọc xôi nóng vào trong hai khăn vải mềm và chườm hai bên bầu ngực theo nguyên tắc từ ngoài vào trong, làm liên tục cho đến khi xôi nguội. Sữa sẽ về đều cả hai bên.
- Đu đủ:
Các mẹ hãy tìm một trái đu đủ non, sau đó về xắt xắt thánh lát mỏng, nướng lên cho nóng rồi đắp vào hai bên bầu ngực cũng có tác dụng giảm đau, thông tắc tia sữa rất hiệu quả.
- Men rượu:
Lấy viên men rượu, giã nhỏ, cho thêm rượu vào, sau đó các mẹ bôi vào bầu ngực và ủ khăn lại. Mấy tiếng sau lại dùng cơm nóng chườm và xoa bóp liên tục. Cách này phải kiên trì trong khoảng 2 ngày mới có hiệu quả.
- Lá bắp cải:
Đầu tiên, các mẹ mua cây bắp cải về, tách lấy từng lá, rửa sạch đi để ráo nước, có thể cắt bỏ bớt phần lá mềm đi, chỉ để lại phần cọng cứng thôi.
Dùng phần cọng cứng của lá bắp cải hơ lửa cho thật nóng (càng nóng càng tốt), đắp lên chỗ bị tắc sữa một lớp khăn, nếu sợ nóng quá thì để vài ba lớp cũng được. Sau đó đặt cọng cứng bắp cải đã hơ nóng lên chỗ bị tắc sữa dùng tay day thật mạnh.
Bớt nóng thì lại hơ rồi làm tiếp, lá héo thì thay lá khác.
- Lá diếp cá, đinh lăng:
Hái diếp cá, đinh lăng mỗi thứ một nắm, rửa sạch. Sau đó các mẹ cho cả hai thứ vào cối giã thật nhỏ, đắp lên hai bầu ngực rồi băng lại.
- Lá tía tô, lá và ngọn rau dừa nước:
Cũng như phương thuốc ở trên, lá tía tô, lá và ngọn rau dừa nước mỗi thứ 1 nắm, rửa sạch, giã nhỏ, đắp tại chỗ và băng lại.
- Lá bồ công anh, lá gấc:
Hai loại lá này mỗi thứ một nắm, giã nhỏ, trộn với một chút rượu, đắp tại chỗ rồi băng lại.
Đây là những bài thuốc dân gian dễ làm nhưng lại có hiệu quả giảm đau, thông tắc tia sữa rõ rệt.
Một số món ăn
Ngoài ra, để việc điều trị được tốt hơn các mẹ nên dùng kết hợp với một số món ăn như cháo bí đỏ - thịt nạc hoặc cháo chân giò đinh lăng.
Cháo bí đỏ - thịt nạc:
Chuẩn bị:
- Gạo tẻ 100g
- Bí đỏ 150g
- Thịt nạc 100g
- Gia vị, rau thơm vừa đủ.
Cách làm:
- Bí đỏ gọt vỏ thái miếng, gạo vo sạch, thịt nạc băm nhỏ trộn gia vị cho thấm.
- Cho bí đỏ và gạo vào nồi đổ nước nấu thành cháo, khi cháo chín cho thịt nạc vào nấu tiếp cho chín kỹ, nêm gia vị và rau thơm.
- Ăn nóng.
Công dụng: chống viêm, lợi sữa, tăng tiết sữa.
Cháo chân giò - đinh lăng:
Chuẩn bị:
- Gạo tẻ 100g
- Móng giò lợn 1 cái
- Lá đinh lăng phơi khô 24g
- Gia vị vừa đủ
Cách làm:
- Móng giò lợn làm sạch.
- Lá đinh lăng cho vào ấm đổ nước nấu sôi 15 phút, lọc bỏ bã lấy nước.
- Cho nước thuốc vào cùng gạo, móng giò hầm kỹ thành cháo.
- Khi cháo chín cho gia vị, ăn nóng.
Công dụng: lá đinh lăng chống viêm, giảm đau. Móng giò bổ âm sinh thủy, lợi sữa. Gạo tẻ bổ tỳ, dưỡng cơ nhục.
Món này phù hợp với sản phụ bị đau vú, sốt nhẹ, tắc tia sữa hoặc trường hợp sản phụ da xanh, gầy yếu, thiếu máu, cơ thể suy nhược, ăn uống kém…
Phòng chống tắc tia sữa
- Luôn vệ sinh phần ngực sạch sẽ, nhất là phần đầu vú, các kẽ của phần đầu vú. Dùng khăn sạch, nhúng nước ấm để lau sạch đầu vú.
- Trước khi cho bé bú, cần lau sạch đầu vú, vắt vài giọt sữa đầu bỏ đi rồi hãy cho bé bú.
- Lau sạch đầu vú khi bé đã bú và vắt hết sữa thừa để đảm bảo không có sữa đọng lại bên trong, dễ vón cục gây tắc tuyến sữa.
Các mẹ có thể thử các phương cách trên nếu bị tắc tia sữa sau khi sinh con, nhưng nếu thấy có dấu hiệu bất thường hoặc cần những chẩn đoán chính xác để đảm bảo an toàn thì nên đến bác sĩ chuyên khoa sớm.
(Nguồn: Eva)
Thuốc uống
- Nước xơ mướp khô:
Lấy xơ mướp già khô (từ một quả mướp già, để khổ, đập bỏ vỏ và hạt), 10 cái gai bồ kết, 1 củ hành tươi hoặc khô.
Các mẹ cho tất cả vào ấm, đổ 2 bát nước vào đun cho đến khi còn một bát, chờ nguội rồi uống. Mỗi ngày uống một thang như trên trong khoảng 2-3 ngày.
Sau khi uống xong, các mẹ lấy lược thưa chải từ cuống vú xuống đầu vú chừng 100 lần rồi nhờ người mút mạnh đầu vú, sữa sẽ thông.
- Nước lá đinh lăng:
Các mẹ lấy một nắm lá đinh lăng, sau đó rửa sạch, sao vàng lên, hạ thổ rồi đun nước uống, sẽ có tác dụng nhanh chóng. Nước này ngon, rất dễ uống, ngoài ra còn làm cho sữa thơm, hấp dẫn em bé nữa.
- Nước lá bồ công anh:
Lấy khoảng 100g lá bồ công anh tươi, sau đó các mẹ rửa thật sạch, thái nhỏ và xay nhuyễn. Cho khoảng 150ml nước vào đun sôi trong khoảng 15 phút. Lấy bã đắp lên ngực, nước bồ công anh uống trong ngày như trà, uống ấm hoặc nóng, uống liên tục trong 5 ngày.
- Nấu canh hoặc cháo từ nước thông thảo:
Các mẹ lấy một nắm thông thảo, cho vào nổi đun. Vì thông thảo rất nhẹ nên khi cho vào nồi các mẹ nhớ dùng vật gì đó chặn cho nó chìm xuống. Sau đó đun khoảng 20 phút thì vớt bỏ đi, lấy nước nấu canh hoặc cháo ăn bình thường nhé.
Thuốc đắp
- Hành tím:
Các mẹ lấy củ hành tím xắt lát dày chừng 1,5mm, sau đó đặt lên hai bầu ngực (trừ đầu ti), phủ khăn giấy mềm, băng lại. Mỗi ngày đắp hai lần kết hợp với xoa bóp ngực, sau khoảng 4 ngày sẽ hết tắc hoàn toàn.
- Lá mít:
Hái 18 lá mít to đẹp, rửa sạch, sau đó hơ nóng, mỗi bên bầu ngực 9 lá, các mẹ hãy đặt lên vùng nào cứng nhất. Tiếp đó dùng tay xoa bóp, ấn mạnh từ trên xuống dưới. Khi thấy sữa chảy ra thì cho bé bú liền, làm liên tục ở những ngày sau là sữa thông hoàn toàn.
- Xôi nếp:
Nấu xôi nếp, sau đó bọc xôi nóng vào trong hai khăn vải mềm và chườm hai bên bầu ngực theo nguyên tắc từ ngoài vào trong, làm liên tục cho đến khi xôi nguội. Sữa sẽ về đều cả hai bên.
- Đu đủ:
Các mẹ hãy tìm một trái đu đủ non, sau đó về xắt xắt thánh lát mỏng, nướng lên cho nóng rồi đắp vào hai bên bầu ngực cũng có tác dụng giảm đau, thông tắc tia sữa rất hiệu quả.
- Men rượu:
Lấy viên men rượu, giã nhỏ, cho thêm rượu vào, sau đó các mẹ bôi vào bầu ngực và ủ khăn lại. Mấy tiếng sau lại dùng cơm nóng chườm và xoa bóp liên tục. Cách này phải kiên trì trong khoảng 2 ngày mới có hiệu quả.
- Lá bắp cải:
Đầu tiên, các mẹ mua cây bắp cải về, tách lấy từng lá, rửa sạch đi để ráo nước, có thể cắt bỏ bớt phần lá mềm đi, chỉ để lại phần cọng cứng thôi.
Dùng phần cọng cứng của lá bắp cải hơ lửa cho thật nóng (càng nóng càng tốt), đắp lên chỗ bị tắc sữa một lớp khăn, nếu sợ nóng quá thì để vài ba lớp cũng được. Sau đó đặt cọng cứng bắp cải đã hơ nóng lên chỗ bị tắc sữa dùng tay day thật mạnh.
Bớt nóng thì lại hơ rồi làm tiếp, lá héo thì thay lá khác.
- Lá diếp cá, đinh lăng:
Hái diếp cá, đinh lăng mỗi thứ một nắm, rửa sạch. Sau đó các mẹ cho cả hai thứ vào cối giã thật nhỏ, đắp lên hai bầu ngực rồi băng lại.
- Lá tía tô, lá và ngọn rau dừa nước:
Cũng như phương thuốc ở trên, lá tía tô, lá và ngọn rau dừa nước mỗi thứ 1 nắm, rửa sạch, giã nhỏ, đắp tại chỗ và băng lại.
- Lá bồ công anh, lá gấc:
Hai loại lá này mỗi thứ một nắm, giã nhỏ, trộn với một chút rượu, đắp tại chỗ rồi băng lại.
Đây là những bài thuốc dân gian dễ làm nhưng lại có hiệu quả giảm đau, thông tắc tia sữa rõ rệt.
Một số món ăn
Ngoài ra, để việc điều trị được tốt hơn các mẹ nên dùng kết hợp với một số món ăn như cháo bí đỏ - thịt nạc hoặc cháo chân giò đinh lăng.
Cháo bí đỏ - thịt nạc:
Chuẩn bị:
- Gạo tẻ 100g
- Bí đỏ 150g
- Thịt nạc 100g
- Gia vị, rau thơm vừa đủ.
Cách làm:
- Bí đỏ gọt vỏ thái miếng, gạo vo sạch, thịt nạc băm nhỏ trộn gia vị cho thấm.
- Cho bí đỏ và gạo vào nồi đổ nước nấu thành cháo, khi cháo chín cho thịt nạc vào nấu tiếp cho chín kỹ, nêm gia vị và rau thơm.
- Ăn nóng.
Công dụng: chống viêm, lợi sữa, tăng tiết sữa.
Cháo chân giò - đinh lăng:
Chuẩn bị:
- Gạo tẻ 100g
- Móng giò lợn 1 cái
- Lá đinh lăng phơi khô 24g
- Gia vị vừa đủ
Cách làm:
- Móng giò lợn làm sạch.
- Lá đinh lăng cho vào ấm đổ nước nấu sôi 15 phút, lọc bỏ bã lấy nước.
- Cho nước thuốc vào cùng gạo, móng giò hầm kỹ thành cháo.
- Khi cháo chín cho gia vị, ăn nóng.
Công dụng: lá đinh lăng chống viêm, giảm đau. Móng giò bổ âm sinh thủy, lợi sữa. Gạo tẻ bổ tỳ, dưỡng cơ nhục.
Món này phù hợp với sản phụ bị đau vú, sốt nhẹ, tắc tia sữa hoặc trường hợp sản phụ da xanh, gầy yếu, thiếu máu, cơ thể suy nhược, ăn uống kém…
Phòng chống tắc tia sữa
- Luôn vệ sinh phần ngực sạch sẽ, nhất là phần đầu vú, các kẽ của phần đầu vú. Dùng khăn sạch, nhúng nước ấm để lau sạch đầu vú.
- Trước khi cho bé bú, cần lau sạch đầu vú, vắt vài giọt sữa đầu bỏ đi rồi hãy cho bé bú.
- Lau sạch đầu vú khi bé đã bú và vắt hết sữa thừa để đảm bảo không có sữa đọng lại bên trong, dễ vón cục gây tắc tuyến sữa.
Các mẹ có thể thử các phương cách trên nếu bị tắc tia sữa sau khi sinh con, nhưng nếu thấy có dấu hiệu bất thường hoặc cần những chẩn đoán chính xác để đảm bảo an toàn thì nên đến bác sĩ chuyên khoa sớm.
(Nguồn: Eva)