Thai lưu là một trong những hiện tượng bất thường mà các mẹ mang bầu cần phải đặc biệt chú ý. Chính vì vậy, các thông tin về hiện tượng thai lưu là những thông tin quan trọng và nữ giới không thể bỏ qua khi mang thai. Vậy, hiện tượng thai lưu là gì? Dấu hiệu thai lưu như thế nào? Hãy tham khảo để biết rõ các dấu hiệu cảnh báo thai lưu!
Hiện tượng thai chết lưu là gì?
Thai lưu là hiện tượng trứng của nữ giới đã được thụ tinh và làm tổ tại tử cung, tạo thành bào thai. Tuy nhiên, phôi thai bị ngừng phát triển, không còn sự sống và lưu lại trong tử cung.
Hiện tượng thai chết lưu nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí tính mạng của nữ giới.
Theo các chuyên gia, hiện tượng thai lưu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó bao gồm các nguyên nhân từ người mẹ hoặc từ thai nhi.
Về phía người mẹ: Các mẹ bị sốt cao, suy thận mãn tính, tim mạch, tiền sản giật… Đều có nguy cơ bị thai lưu.
Về phía phôi thai: Thai nhi gặp phải các bất thường về gene, bị nhiễm phóng xạ, chất độc hóa học, khuyết tật, nhau tiền đạo, rau bong non, rau thai quấn cổ…
Theo các chuyên gia, thai chết lưu thường gặp ở phụ nữ mang thai 3 tháng đầu. Tuy nhiên, trong xuốt quá trình thai kỳ, nữ giới không thể loại trừ được nguy cơ bị thai lưu.
Nguyên nhân thai chết lưu
Nguyên nhân dẫn đến thai chết lưu có rất nhiều, tựu chung có thể quy về 3 nguồn căn khởi phát: từ phía người mẹ, từ phía thai nhi và các thành phần phụ của thai nhi.
Những nguyên nhân xuất phát từ phía người mẹ
- Béo phì: Mẹ bầu dư cân làm tăng nguy cơ sẩy thai và thai lưu.Tính toán dựa trên chỉ số BMI cho thấy nếu BMI = 30 đến 39,9 tỉ lệ thai chế lưu sẽ là 8/1000. Với những thai phụ có chỉ số này cao hơn (> 40) thì tỉ lệ này sẽ là 11/1000.
- Nhiễm độc thai nghén: Nếu mẹ bầu bị nhiễm độc thai nghén thì dù ở mức độ nào cũng đều có thể gây ra thai chết lưu. Mức độ nhiễm độc thai nghén càng nặng thì tỷ lệ này càng cao. Việc chậm trễ điều trị hoặc điều trị không đúng cách cũng làm cho thai nhi bị suy dinh dưỡng và chết.
- Tử cung bất thường: Một nguyên nhân khiến thai nhi được nuôi dưỡng kém đó là do mẹ có tử cung bất thường. Các dạng tử cung như tử cung dị dạng, tử cung kém phát triển và tử cung nhị tính đều ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
- Mẹ bầu mang bệnh:
+ Các bệnh lý mãn tính như huyết áp cao, lao phổ, bệnh tim, suy gan, thiếu máu…của người mẹ đều là những tác nhân gây ra thai lưu. Ngoài ra một số các bệnh về nội tiết như thiểu năng tuyến giáp, tiểu đường, basedow…đều gây ra các tác động không tốt đối với thai nhi.
+ Các bệnh về nhiễm khuẩn và vi rút như giang mai, quai bị, sốt rét…cũng làm cho thai nhi đứng trước nguy cơ.
- Các yếu tố khác: Mẹ cao tuổi, lao động nặng nhọc, cơ thể thiếu dinh dưỡng…đều là những nguyên nhân gây ra hiện tượng thai chết lưu.
Những nguyên nhân xuất phát từ phía thai nhi
- Rối loạn nhiễm sắc thể: Rối loạn nhiễm sắt thể thường là do gene di truyền hoặc có sự đột biến trong quá trình thụ tinh hay phát triển của phôi thai. Đó cũng có thể là do những đột biến có sẵn của trứng hay tinh trùng từ người cha và mẹ. Với những bà mẹ càng cao tổi thì tỷ lệ đột biến nhiễm sắc thể lại càng cao.
- Thai bị dị dạng như phù rau thai, não úng thủy, vô sọ…cũng khó có thể phát triển được tiếp tục.
- Nhóm máu giữa mẹ và con có sự bất đồng do hai yếu tố Rh (+) và Rh (-).
- Thai nhi không lấy được không khí và dưỡng chất từ mẹ do bánh rau thai bị lão. Trường hợp này nếu không được can thiệp kịp thời thai sẽ bị chết lưu.
- Sự phát triển không đồng đều của đa thai có thể làm một trong hai thai nhi bị chết.
Về phía thành phần phụ của thai nhi
- Dây rốn là một trong những bộ phận quan trọng của thai nhi. Những vấn đề của dây rốn như: dây rốn bị chèn ép, dây rốn bị xoắn. dây rốn bị rối và quấn vào cổ, thân hay các chi của bé…đều gây ra những nguy hiểm thực sự cho thai nhi.
- Bánh rau là một bộ phận khác mà những trục trặc của nó có thể khiến thai nhi tử vong. Các triệu chứng bất thường của bánh ra gốm có: bánh rau bị bong, xơ hóa, u mạch máu màng đệm…
- Lượng nước ối bất thường, quá nhiều hay quá ít cũng làm thai nhi bị chết lưu.
Những dấu hiệu để sớm nhận biết thai chết lưu mà các mẹ cần phải biết
Thiếu chuyển động của thai: Khi người mẹ không còn nhận thấy chuyển động của bé nữa thì đó có thể là một dấu hiệu của thai lưu. Đếm số lần thai máy là điều người mẹ nên làm hàng ngày để đảm bảo sức khỏe của thai nhi. Để đếm số lần thai chuyển động, người mẹ nên nằm nghiêng về một bên và đếm bất kỳ chuyển động nào của bé mà mẹ cảm nhận được trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 1 tiếng).
Tử cung không phát triển: Khi bé lớn lên, tử cung của mẹ cũng phải phát triển theo. Nếu thai lưu, tất nhiên tử cung của mẹ không phát triển nữa. Trong những lần khám thai theo định kỳ, bác sĩ sẽ tiến hành ước lượng độ tăng trưởng của tử cung. Một tử cung mà không theo kịp tốc độ phát triển của thai kỳ thì chắc hẳn có trục trặc nào đó. Sau khi kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa kết luận cuối cùng về việc tại sao tử cung ngừng mở rộng.
Không nghe được tim thai: Các cuộc khám thai định kỳ thường kiểm tra nhịp tim thai. Có nhiều trường hợp khó khăn khi nghe nhịp tim nhưng bác sĩ sẽ tiêp tục quá trình đo cho đến khi tìm được tim thai. Nếu vẫn không thấy được tim thai, thai phụ sẽ được làm xét nghiệm để tìm hiểu lý do, trong đó có nguyên nhân thai đã bị chết. Qua nghe tim thai và siêu âm, bác sĩ có thể chẩn đoán được thai mới chết hay chết đã lâu.
Triệu chứng của thai lưu khá rõ rệt, người mẹ có thể tự nhận biết được như tự nhiên hết nghén (nếu thai còn nhỏ đang ở giai đoạn nghén), bụng không to thêm hoặc nếu đã to rồi thì mỗi ngày một nhỏ đi, giảm và mất hết cảm giác nghén, bụng nặng và hơi tức, ngực mềm đi, không còn căng tức như ban đầu nữa, tự nhiên tiết sữa non, ra máu khi mang thai, tâm trạng bồn chồn, bất thường, hay lo lắng, ra máu đen ở âm đạo, thử máu thấy sinh sợi huyết giảm … Những triệu chứng này rất dễ nhầm với chửa ngoài dạ con, đặc biệt là chửa trứng thoái triển.
Mối nguy hiểm của thai lưu là nước ối sẽ bị vỡ sớm khi chưa có dấu hiệu sẩy hay chuyển dạ, vì qua nơi màng ối rách, vi khuẩn sẽ vào buồng ối và dạ con gây nhiễm khuẩn trầm trọng, lúc này có thể nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ.
Thai chết lưu trong trường hợp quá non (1 – 2 tháng) có thể tự tiêu biến đi mà chính người mẹ cũng không biết mình đã có thai. Nếu thai đã lớn (3- 6 tháng) thì sẽ xẩy; hoặc đẻ nếu trên 6 tháng. Tuy vậy, thời hạn từ khi thai chết đến lúc sảy hoặc đẻ ở mỗi người một khác. Thông thường thai chết ở tuổi càng lớn thì thời gian lưu lại trong dạ con càng ngắn.
Tuy nhiên, nếu thai chết lưu được phát hiện sớm để can thiệp thì không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và tính mạng người mẹ. Quá trình sảy hoặc đẻ của thai chết lưu diễn biến như các ca sảy hoặc đẻ bình thường. Tuy nhiên, nếu để muộn cũng có thể dẫn đến tình trạng bị nhiễm trùng, rối loạn đông máu gây nguy hiểm đến tính mạng.
Lưu ý
Khi phát hiện ra dấu hiệu thai chết lưu thai phụ cần nhanh chóng đi kiểm tra tình trạng sức khỏe của mình. Tuyệt đối không được tự ý tìm cách điều trị thai lưu ở nhà vì sẽ rất nguy hiểm.
Sau khi xử lý thai chết lưu chị em cần nghỉ ngơi trong vài tuần (khoảng 1 tháng). Trong thời gian này chị em cần chú ý đến việc ăn uống và sinh hoạt của mình. Cần ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, nên cố gắng giữ tâm lý thoải mái, giữ gìn vệ sinh bộ phận sinh dục, tránh làm việc nặng và kiêng giao hợp…
Khi thấy sức khỏe đã ổn định chị em có thể quan hệ trở lại nhưng cần chọn cho mình 1 biện pháp tránh thai phù hợp bởi chị em có thể mang thai lại ngay sau đó. Việc mang thai lại ngay khi bị thai chết lưu là điều cần tránh và thời gian để mang thai lại tối thiểu phải là 3 tháng kể từ khi xử lý thai chết lưu.
Bị thai chết lưu là điều không ai mong muốn, tuy nhiên nếu không may bị lưu thai thì thai phụ hãy nhanh chóng lựa chọn cho mình 1 địa chỉ phá thai an toàn uy tín để việc xử lý thai chết lưu có thể diễn ra trong an toàn tuyệt đối. Đây là điều vô cùng quan trọng vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản sau này của chị em phụ nữ.
Hi vọng những thông tin trên đây sẽ giúp các thai phụ hiểu rõ hơn về hiện tượng thai lưu là gì? dấu hiệu và nguyên nhân cùng cách xử lý và điều trị thai chết lưu kịp thời.
Hiện tượng thai chết lưu là gì?
Thai lưu là hiện tượng trứng của nữ giới đã được thụ tinh và làm tổ tại tử cung, tạo thành bào thai. Tuy nhiên, phôi thai bị ngừng phát triển, không còn sự sống và lưu lại trong tử cung.
Hiện tượng thai chết lưu nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí tính mạng của nữ giới.
Theo các chuyên gia, hiện tượng thai lưu có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó bao gồm các nguyên nhân từ người mẹ hoặc từ thai nhi.
Về phía người mẹ: Các mẹ bị sốt cao, suy thận mãn tính, tim mạch, tiền sản giật… Đều có nguy cơ bị thai lưu.
Về phía phôi thai: Thai nhi gặp phải các bất thường về gene, bị nhiễm phóng xạ, chất độc hóa học, khuyết tật, nhau tiền đạo, rau bong non, rau thai quấn cổ…
Theo các chuyên gia, thai chết lưu thường gặp ở phụ nữ mang thai 3 tháng đầu. Tuy nhiên, trong xuốt quá trình thai kỳ, nữ giới không thể loại trừ được nguy cơ bị thai lưu.
Nguyên nhân thai chết lưu
Nguyên nhân dẫn đến thai chết lưu có rất nhiều, tựu chung có thể quy về 3 nguồn căn khởi phát: từ phía người mẹ, từ phía thai nhi và các thành phần phụ của thai nhi.
Những nguyên nhân xuất phát từ phía người mẹ
- Béo phì: Mẹ bầu dư cân làm tăng nguy cơ sẩy thai và thai lưu.Tính toán dựa trên chỉ số BMI cho thấy nếu BMI = 30 đến 39,9 tỉ lệ thai chế lưu sẽ là 8/1000. Với những thai phụ có chỉ số này cao hơn (> 40) thì tỉ lệ này sẽ là 11/1000.
- Nhiễm độc thai nghén: Nếu mẹ bầu bị nhiễm độc thai nghén thì dù ở mức độ nào cũng đều có thể gây ra thai chết lưu. Mức độ nhiễm độc thai nghén càng nặng thì tỷ lệ này càng cao. Việc chậm trễ điều trị hoặc điều trị không đúng cách cũng làm cho thai nhi bị suy dinh dưỡng và chết.
- Tử cung bất thường: Một nguyên nhân khiến thai nhi được nuôi dưỡng kém đó là do mẹ có tử cung bất thường. Các dạng tử cung như tử cung dị dạng, tử cung kém phát triển và tử cung nhị tính đều ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
- Mẹ bầu mang bệnh:
+ Các bệnh lý mãn tính như huyết áp cao, lao phổ, bệnh tim, suy gan, thiếu máu…của người mẹ đều là những tác nhân gây ra thai lưu. Ngoài ra một số các bệnh về nội tiết như thiểu năng tuyến giáp, tiểu đường, basedow…đều gây ra các tác động không tốt đối với thai nhi.
+ Các bệnh về nhiễm khuẩn và vi rút như giang mai, quai bị, sốt rét…cũng làm cho thai nhi đứng trước nguy cơ.
- Các yếu tố khác: Mẹ cao tuổi, lao động nặng nhọc, cơ thể thiếu dinh dưỡng…đều là những nguyên nhân gây ra hiện tượng thai chết lưu.
Những nguyên nhân xuất phát từ phía thai nhi
- Rối loạn nhiễm sắc thể: Rối loạn nhiễm sắt thể thường là do gene di truyền hoặc có sự đột biến trong quá trình thụ tinh hay phát triển của phôi thai. Đó cũng có thể là do những đột biến có sẵn của trứng hay tinh trùng từ người cha và mẹ. Với những bà mẹ càng cao tổi thì tỷ lệ đột biến nhiễm sắc thể lại càng cao.
- Thai bị dị dạng như phù rau thai, não úng thủy, vô sọ…cũng khó có thể phát triển được tiếp tục.
- Nhóm máu giữa mẹ và con có sự bất đồng do hai yếu tố Rh (+) và Rh (-).
- Thai nhi không lấy được không khí và dưỡng chất từ mẹ do bánh rau thai bị lão. Trường hợp này nếu không được can thiệp kịp thời thai sẽ bị chết lưu.
- Sự phát triển không đồng đều của đa thai có thể làm một trong hai thai nhi bị chết.
Về phía thành phần phụ của thai nhi
- Dây rốn là một trong những bộ phận quan trọng của thai nhi. Những vấn đề của dây rốn như: dây rốn bị chèn ép, dây rốn bị xoắn. dây rốn bị rối và quấn vào cổ, thân hay các chi của bé…đều gây ra những nguy hiểm thực sự cho thai nhi.
- Bánh rau là một bộ phận khác mà những trục trặc của nó có thể khiến thai nhi tử vong. Các triệu chứng bất thường của bánh ra gốm có: bánh rau bị bong, xơ hóa, u mạch máu màng đệm…
- Lượng nước ối bất thường, quá nhiều hay quá ít cũng làm thai nhi bị chết lưu.
Những dấu hiệu để sớm nhận biết thai chết lưu mà các mẹ cần phải biết
Thiếu chuyển động của thai: Khi người mẹ không còn nhận thấy chuyển động của bé nữa thì đó có thể là một dấu hiệu của thai lưu. Đếm số lần thai máy là điều người mẹ nên làm hàng ngày để đảm bảo sức khỏe của thai nhi. Để đếm số lần thai chuyển động, người mẹ nên nằm nghiêng về một bên và đếm bất kỳ chuyển động nào của bé mà mẹ cảm nhận được trong một khoảng thời gian nhất định (thường là 1 tiếng).
Tử cung không phát triển: Khi bé lớn lên, tử cung của mẹ cũng phải phát triển theo. Nếu thai lưu, tất nhiên tử cung của mẹ không phát triển nữa. Trong những lần khám thai theo định kỳ, bác sĩ sẽ tiến hành ước lượng độ tăng trưởng của tử cung. Một tử cung mà không theo kịp tốc độ phát triển của thai kỳ thì chắc hẳn có trục trặc nào đó. Sau khi kiểm tra, bác sĩ sẽ đưa kết luận cuối cùng về việc tại sao tử cung ngừng mở rộng.
Không nghe được tim thai: Các cuộc khám thai định kỳ thường kiểm tra nhịp tim thai. Có nhiều trường hợp khó khăn khi nghe nhịp tim nhưng bác sĩ sẽ tiêp tục quá trình đo cho đến khi tìm được tim thai. Nếu vẫn không thấy được tim thai, thai phụ sẽ được làm xét nghiệm để tìm hiểu lý do, trong đó có nguyên nhân thai đã bị chết. Qua nghe tim thai và siêu âm, bác sĩ có thể chẩn đoán được thai mới chết hay chết đã lâu.
Triệu chứng của thai lưu khá rõ rệt, người mẹ có thể tự nhận biết được như tự nhiên hết nghén (nếu thai còn nhỏ đang ở giai đoạn nghén), bụng không to thêm hoặc nếu đã to rồi thì mỗi ngày một nhỏ đi, giảm và mất hết cảm giác nghén, bụng nặng và hơi tức, ngực mềm đi, không còn căng tức như ban đầu nữa, tự nhiên tiết sữa non, ra máu khi mang thai, tâm trạng bồn chồn, bất thường, hay lo lắng, ra máu đen ở âm đạo, thử máu thấy sinh sợi huyết giảm … Những triệu chứng này rất dễ nhầm với chửa ngoài dạ con, đặc biệt là chửa trứng thoái triển.
Mối nguy hiểm của thai lưu là nước ối sẽ bị vỡ sớm khi chưa có dấu hiệu sẩy hay chuyển dạ, vì qua nơi màng ối rách, vi khuẩn sẽ vào buồng ối và dạ con gây nhiễm khuẩn trầm trọng, lúc này có thể nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ.
Thai chết lưu trong trường hợp quá non (1 – 2 tháng) có thể tự tiêu biến đi mà chính người mẹ cũng không biết mình đã có thai. Nếu thai đã lớn (3- 6 tháng) thì sẽ xẩy; hoặc đẻ nếu trên 6 tháng. Tuy vậy, thời hạn từ khi thai chết đến lúc sảy hoặc đẻ ở mỗi người một khác. Thông thường thai chết ở tuổi càng lớn thì thời gian lưu lại trong dạ con càng ngắn.
Tuy nhiên, nếu thai chết lưu được phát hiện sớm để can thiệp thì không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và tính mạng người mẹ. Quá trình sảy hoặc đẻ của thai chết lưu diễn biến như các ca sảy hoặc đẻ bình thường. Tuy nhiên, nếu để muộn cũng có thể dẫn đến tình trạng bị nhiễm trùng, rối loạn đông máu gây nguy hiểm đến tính mạng.
Lưu ý
Khi phát hiện ra dấu hiệu thai chết lưu thai phụ cần nhanh chóng đi kiểm tra tình trạng sức khỏe của mình. Tuyệt đối không được tự ý tìm cách điều trị thai lưu ở nhà vì sẽ rất nguy hiểm.
Sau khi xử lý thai chết lưu chị em cần nghỉ ngơi trong vài tuần (khoảng 1 tháng). Trong thời gian này chị em cần chú ý đến việc ăn uống và sinh hoạt của mình. Cần ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, nên cố gắng giữ tâm lý thoải mái, giữ gìn vệ sinh bộ phận sinh dục, tránh làm việc nặng và kiêng giao hợp…
Khi thấy sức khỏe đã ổn định chị em có thể quan hệ trở lại nhưng cần chọn cho mình 1 biện pháp tránh thai phù hợp bởi chị em có thể mang thai lại ngay sau đó. Việc mang thai lại ngay khi bị thai chết lưu là điều cần tránh và thời gian để mang thai lại tối thiểu phải là 3 tháng kể từ khi xử lý thai chết lưu.
Bị thai chết lưu là điều không ai mong muốn, tuy nhiên nếu không may bị lưu thai thì thai phụ hãy nhanh chóng lựa chọn cho mình 1 địa chỉ phá thai an toàn uy tín để việc xử lý thai chết lưu có thể diễn ra trong an toàn tuyệt đối. Đây là điều vô cùng quan trọng vì chúng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản sau này của chị em phụ nữ.
Hi vọng những thông tin trên đây sẽ giúp các thai phụ hiểu rõ hơn về hiện tượng thai lưu là gì? dấu hiệu và nguyên nhân cùng cách xử lý và điều trị thai chết lưu kịp thời.