Thực tế cho thấy nhiều người tránh đến bác sỹ để tìm hiểu về Parkinson ngay cả khi có các triệu chứng đáng lo ngại, như run tay chẳng hạn. Tuy nhiên vấn đề vẫn là chẩn đoán càng sớm càng tốt vì bây giờ thế giới có nhiều loại thuốc làm chậm tiến triển của bệnh. Dưới đây là những dấu hiệu sớm ở bệnh Parkinson nhưng thường bị bỏ qua.
Bệnh parkinson có những dấu hiệu sớm có thể nhận biết
Mất khứu giác. Đây là một trong những điều kỳ lạ nhất và ít được biết đến nhưng thường là dấu hiệu sớm nhất của bệnh Parkinson mà gần đây mới được công nhận. Bệnh Parkinson xảy ra khi tế bào thần kinh trong não sản xuất chất dẫn truyền thần kinh dopamine bắt đầu chết đi. Thường thì khi bệnh nhân Parkinson xuất hiện triệu chứng run và cứng cơ tức là lúc họ đã mất 40 đến 50% tế bào thần kinh sản xuất dopamine. Khi các tế bào sản xuất dopamine chết đi, cảm giác về mùi sẽ yếu đi và thông điệp về mùi sẽ không nhận được. Mất cảm giác về mùi có thể dẫn đến mất hương vị, bởi hai giác quan này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Bởi vậy, một số nhà nghiên cứu về Parkinson đang tính đến xét nghiệm sàng lọc cho khả năng khứu giác ở bệnh nhân.
Khó ngủ. Các nhà thần kinh học cảnh báo bệnh Parkinson có thể đến với một dạng rối loạn hành vi trong giấc ngủ, trong đó con người có thể hét lên, đá, nghiến răng hay thậm chí tấn công người khác trên giường theo giấc mơ dù đang ngủ ở giai đoạn sâu nhất. 40% dạng rối loạn này phát bệnh Parkinson và thường là 10 năm sau đó, làm cho đây là dấu hiệu cảnh báo có giá trị đặc biệt quan tâm. Hai vấn đề về giấc ngủ khác cũng gắn kết với bệnh Parkinson là hội chứng chân không ngừng nghỉ và ngưng thở khi ngủ. Không phải tất cả các bệnh nhân Parkinson có những triệu chứng này nhưng có đến 40% trường hợp bị ngưng thở khi ngủ.
Táo bón và các vấn đề khác về ruột và bàng quang.
Một trong những dấu hiệu ban đầu thường gặp nhất của bệnh Parkinson và hầu hết bị bỏ qua là táo bón và đầy hơi. Lý do là Parkinson có thể ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh tự chủ, trong đó quy định hoạt động của cơ trơn như ở ruột và bàng quang. Một cách để nhận ra sự khác biệt giữa táo bón thông thường và táo bón gây ra bởi Parkinson là người bệnh Parkinson thường có thêm cảm giác no, ngay cả khi ăn rất ít và có thể kéo dài. Khi đường tiểu bị ảnh hưởng, một số người gặp khó khăn khi đi tiểu trong khi những người khác rơi vào tình trạng không tự chủ được.
Thiếu biểu hiện nét mặt. Mất dopamine có thể ảnh hưởng đến các cơ trên khuôn mặt, làm cho chúng cứng, phản ứng chậm, nói chung thiếu biểu hiện nét mặt. Thuật ngữ "mặt nạ Parkinson" được dùng để mô tả các hình thức cực đoan của tình trạng này, nhưng từ trước đó, triệu chứng sớm nếu để ý kỹ sẽ thấy, người có khả năng Parkinson là cười hoặc cau mày rất chậm hoặc nhìn chằm chằm vào khoảng không, có người lại thường xuyên chớp mắt.
Đau cổ dai dẳng. Dấu hiệu này đặc biệt phổ biến ở phụ nữ, được xếp vào dấu hiệu cảnh báo thứ ba sau run và cứng cơ. Đau cổ liên quan đến Parkinson khác với đau cổ thông thường chủ yếu là ở cảm giác đau tồn tại dai dẳng, nó không giống như bị căng cơ hay chuột rút có thể biến mất sau một hoặc hai ngày. Ở một số người, họ có thể ít bị đau nhưng thay vào đó là tê và ngứa, cũng có người đau nhức và khó chịu từ vùng vai đến cánh tay.
Viết chậm và khó đọc. Thay đổi trong chữ viết tay là dạng phổ biến nhất cho những biểu hiện chậm và mất đi các vận động tự nhiên ở người bệnh Parkinson. Nhiều người trong gia đình bệnh nhân cho biết, người thân của họ viết chậm hơn, chữ trông sẽ nhỏ và ríu vào nhau hơn. Tắm giặt, thay quần áo cũng làm người ta mất thời gian hơn do lúng túng với khuy áo hay dây kéo.
Thay đổi trong giọng và lời nói. Khi các tín hiệu não và cơ bắp kiểm soát lời nói bị bệnh Parkinson “tấn công”, giọng nói của ai đó bắt đầu thay đổi, thường trở nên mềm hơn và đơn điệu hơn. Điều này thì nhiều gia đình và bạn bè của người bị Parkinson nhận ra rất lâu trước khi bệnh nhân nhận thức được. Nói nhịu cũng là một đặc trưng khác vì các cơ mặt cứng lại, người ta gặp khó khăn khi mở miệng rộng, làm cho phát âm trở nên khó nghe.
Quá nhiều mồ hôi. Khi Parkinson ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh tự chủ, sự cân bằng của da và tuyến mồ hôi sẽ có vấn đề. Một số người thấy mình đổ mồ hôi không kiểm soát được dù không có lý do rõ ràng, chẳng hạn như nhiệt hoặc lo lắng. Tình trạng này cũng có thể hiển thị khi da quá nhờn hoặc da đầu nhờn và nhiều gàu. Nhiều bệnh nhân Parkinson cũng nói rằng họ thấy nhiều nước bọt, nhưng bản chất thì họ khó nuốt chứ không phải là nước bọt tiết ra bất thường.
Thay đổi tâm tính. Các chuyên gia không chắc chắn lý do tại sao, nhưng có rất nhiều thay đổi tính cách do liên quan tới Parkinson, từ lo lắng rõ rệt trong những tình huống mới đến việc sống thu mình hơn và trầm cảm. Một số người cũng trải qua thay đổi nhỏ trong khả năng tư duy của họ, đặc biệt là khả năng đa nhiệm.
(Nguồn: anninhthudo.vn)
Bệnh parkinson có những dấu hiệu sớm có thể nhận biết
Mất khứu giác. Đây là một trong những điều kỳ lạ nhất và ít được biết đến nhưng thường là dấu hiệu sớm nhất của bệnh Parkinson mà gần đây mới được công nhận. Bệnh Parkinson xảy ra khi tế bào thần kinh trong não sản xuất chất dẫn truyền thần kinh dopamine bắt đầu chết đi. Thường thì khi bệnh nhân Parkinson xuất hiện triệu chứng run và cứng cơ tức là lúc họ đã mất 40 đến 50% tế bào thần kinh sản xuất dopamine. Khi các tế bào sản xuất dopamine chết đi, cảm giác về mùi sẽ yếu đi và thông điệp về mùi sẽ không nhận được. Mất cảm giác về mùi có thể dẫn đến mất hương vị, bởi hai giác quan này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Bởi vậy, một số nhà nghiên cứu về Parkinson đang tính đến xét nghiệm sàng lọc cho khả năng khứu giác ở bệnh nhân.
Khó ngủ. Các nhà thần kinh học cảnh báo bệnh Parkinson có thể đến với một dạng rối loạn hành vi trong giấc ngủ, trong đó con người có thể hét lên, đá, nghiến răng hay thậm chí tấn công người khác trên giường theo giấc mơ dù đang ngủ ở giai đoạn sâu nhất. 40% dạng rối loạn này phát bệnh Parkinson và thường là 10 năm sau đó, làm cho đây là dấu hiệu cảnh báo có giá trị đặc biệt quan tâm. Hai vấn đề về giấc ngủ khác cũng gắn kết với bệnh Parkinson là hội chứng chân không ngừng nghỉ và ngưng thở khi ngủ. Không phải tất cả các bệnh nhân Parkinson có những triệu chứng này nhưng có đến 40% trường hợp bị ngưng thở khi ngủ.
Táo bón và các vấn đề khác về ruột và bàng quang.
Một trong những dấu hiệu ban đầu thường gặp nhất của bệnh Parkinson và hầu hết bị bỏ qua là táo bón và đầy hơi. Lý do là Parkinson có thể ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh tự chủ, trong đó quy định hoạt động của cơ trơn như ở ruột và bàng quang. Một cách để nhận ra sự khác biệt giữa táo bón thông thường và táo bón gây ra bởi Parkinson là người bệnh Parkinson thường có thêm cảm giác no, ngay cả khi ăn rất ít và có thể kéo dài. Khi đường tiểu bị ảnh hưởng, một số người gặp khó khăn khi đi tiểu trong khi những người khác rơi vào tình trạng không tự chủ được.
Thiếu biểu hiện nét mặt. Mất dopamine có thể ảnh hưởng đến các cơ trên khuôn mặt, làm cho chúng cứng, phản ứng chậm, nói chung thiếu biểu hiện nét mặt. Thuật ngữ "mặt nạ Parkinson" được dùng để mô tả các hình thức cực đoan của tình trạng này, nhưng từ trước đó, triệu chứng sớm nếu để ý kỹ sẽ thấy, người có khả năng Parkinson là cười hoặc cau mày rất chậm hoặc nhìn chằm chằm vào khoảng không, có người lại thường xuyên chớp mắt.
Đau cổ dai dẳng. Dấu hiệu này đặc biệt phổ biến ở phụ nữ, được xếp vào dấu hiệu cảnh báo thứ ba sau run và cứng cơ. Đau cổ liên quan đến Parkinson khác với đau cổ thông thường chủ yếu là ở cảm giác đau tồn tại dai dẳng, nó không giống như bị căng cơ hay chuột rút có thể biến mất sau một hoặc hai ngày. Ở một số người, họ có thể ít bị đau nhưng thay vào đó là tê và ngứa, cũng có người đau nhức và khó chịu từ vùng vai đến cánh tay.
Viết chậm và khó đọc. Thay đổi trong chữ viết tay là dạng phổ biến nhất cho những biểu hiện chậm và mất đi các vận động tự nhiên ở người bệnh Parkinson. Nhiều người trong gia đình bệnh nhân cho biết, người thân của họ viết chậm hơn, chữ trông sẽ nhỏ và ríu vào nhau hơn. Tắm giặt, thay quần áo cũng làm người ta mất thời gian hơn do lúng túng với khuy áo hay dây kéo.
Thay đổi trong giọng và lời nói. Khi các tín hiệu não và cơ bắp kiểm soát lời nói bị bệnh Parkinson “tấn công”, giọng nói của ai đó bắt đầu thay đổi, thường trở nên mềm hơn và đơn điệu hơn. Điều này thì nhiều gia đình và bạn bè của người bị Parkinson nhận ra rất lâu trước khi bệnh nhân nhận thức được. Nói nhịu cũng là một đặc trưng khác vì các cơ mặt cứng lại, người ta gặp khó khăn khi mở miệng rộng, làm cho phát âm trở nên khó nghe.
Quá nhiều mồ hôi. Khi Parkinson ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh tự chủ, sự cân bằng của da và tuyến mồ hôi sẽ có vấn đề. Một số người thấy mình đổ mồ hôi không kiểm soát được dù không có lý do rõ ràng, chẳng hạn như nhiệt hoặc lo lắng. Tình trạng này cũng có thể hiển thị khi da quá nhờn hoặc da đầu nhờn và nhiều gàu. Nhiều bệnh nhân Parkinson cũng nói rằng họ thấy nhiều nước bọt, nhưng bản chất thì họ khó nuốt chứ không phải là nước bọt tiết ra bất thường.
Thay đổi tâm tính. Các chuyên gia không chắc chắn lý do tại sao, nhưng có rất nhiều thay đổi tính cách do liên quan tới Parkinson, từ lo lắng rõ rệt trong những tình huống mới đến việc sống thu mình hơn và trầm cảm. Một số người cũng trải qua thay đổi nhỏ trong khả năng tư duy của họ, đặc biệt là khả năng đa nhiệm.
(Nguồn: anninhthudo.vn)