Trong những năm gần đây, thị trường Thực phẩm chức năng (TPCN) là một trong những thị trường thực phẩm tăng trưởng nhanh chóng, đối với nhiều quốc gia tỷ lệ tăng hơn 10% hàng năm, riêng Mỹ chiếm tới 1/3 thị trường thế giới (23.170 tỷ USD), châu Âu đạt 19.920 tỷ USD, châu Á 6.150 tỷ USD (Hàn Quốc chiếm 11% thị trường châu Á),
châu Úc 850 tỷ USD, châu Phi 370 tỷ USD, Nhật Bản đạt 10.360 tỷ USD, Canada 1.820 tỷ USD. Toàn thế giới đạt 65.060 tỷ USD/năm. Riêng ở Việt Nam trong năm 2006-2007 có 2364 sản phẩm TPCN của 208 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh TPCN được công bố tiêu chuẩn sản phẩm.
ƯU ĐIỂM CỦA TPCN:
- Hỗ trợ cho việc phục hồi, duy trì hoặc tăng cường chức năng nào đó của một hoặc nhiều bộ phận trong cơ thể.
- Có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật.
- Tiện lợi trong sử dụng.
NHỮNG TỒN TẠI, BẤT CẬP TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VỀ TPCN:
Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện nay ở Việt Nam, còn khá nhiều tồn tại, bất cập không chỉ trong công tác quản lý TPCN mà còn trong nhận thức của người tiêu dùng lẫn ý thức tuân thủ các quy định về Pháp luật liên quan tới TPCN của một bộ phần người sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu. Cụ thể:
- Sự hiểu biết của người tiêu dùng và một số lượng không nhỏ cán bộ tham gia quản lý về TPCN còn nhiều hạn chế, điều này đã dẫn đến còn nhiều người tiêu dùng còn hiểu sai.
- Việc dùng sai về TPCN còn khá phổ biến: lạm dụng, dùng sai đối tượng, sai công dụng.
- Làm sai về TPCN: còn hiện tượng nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh TPCN chưa tuân thủ quy định pháp luật trong sản xuất, kinh doanh TPCN:
· Chưa đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn tham gia sản xuất, kinh doanh TPCN.
· Chưa công bố tiêu chuẩn sản phẩm mà đã đưa các sản phẩm TPCN ra thị trường cho người tiêu dùng.
· Vi phạm trong quảng cáo TPCN: tiến hành quảng cáo quá tác dụng, quảng cáo sai lệch so với công bố về vai trò tác dụng của TPCN hoặc quảng cáo khi chưa được cơ quan y tế có thẩm quyền quyền thẩm định nội dung quảng cáo.
Bộ Y tế đã chỉ đạo: để tăng cường các biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) nhằm đảm bảo thực phẩm có chất lượng vệ sinh an toàn đảm bảo lợi ích của người tiêu dùng, trong năm 2008 đòi hỏi phải tạo bước đột phá trong việc thực thi pháp luật về đảm bảo VSATTP trong việc sản xuất, kinh doanh, quảng cáo và tiêu dùng TPCN, nâng cao được nhận thức đúng đắn của toàn xã hội về TPCN và đồng thời giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý đối với TPCN. Chính vì vậy, chủ đề “Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm” năm 2008 là: “Thực phẩm chức năng: hiểu đúng, làm đúng và dùng đúng”
HÃY LÀ NGƯỜI TIÊU DÙNG THÔNG THÁI KHI DÙNG TPCN:
Trên thực tế, với đa số người tiêu dùng thì việc “Hiểu đúng, làm đúng và dùng đúng TPCN” không hề đơn giản khi đây là một thị trường khá mới mẻ và cũng chưa có nhiều thông tin để họ tham khảo…
Dưới đây là 10 câu hỏi gợi ý giúp người sử dụng tự xem xét trước khi quyết định mua một loại thực phẩm chức năng nào đó:
1* Thành phần mang lại hiệu quả chức năng là thành phần gì? Thành phần này có sẵn tự nhiên trong thực phẩm hay do bổ sung vào?
2* Nhà sản xuất đã xác nhận về hiệu quả lợi ích của sản phẩm như thế nào? Có nghiên cứu khoa học nào hổ trợ cho sự xác nhận lợi ích này không? Hoặc có nghiên cứu nào mâu thuẩn với sự xác nhận này?
3* Nhà sản xuất có phải là một công ty có tiếng tăm tốt, đáng tin cậy không?
Trước đây bạn đã có từng mua và sử dụng sản phẩm từ công ty này không?
4* Đọc trên nhãn bạn có thể biết được hàm lượng các thành phần trong thực phẩm là bao nhiêu không?
5* Thành phần bổ sung và thực phẩm có quá cao hay quá thấp không? Bạn hãy tìm hiểu mức khuyến cáo nhu cầu hàng ngày và mức tối đa cho phép về thành phần này, và áp dụng để biết rằng bạn nên dùng bao nhiêu lần là đủ (dùng một mình hay có kết hợp với các loại thực phẩm khác).
6* Có những thực phẩm nào ảnh hưởng đến sự hấp thu thành phần chức năng này không? Thành phần này có gây tương tác thuốc-thực phẩm bất lợi cho sức khỏe của bạn hay không?
7* Thành phần chức năng bổ sung vào thực phẩm dưới dạng sinh học nào? Nó có ở dưới dạng dễ hấp thu hay dễ chuyển hóa không?
8* Đặc điểm dinh dưỡng của thực phẩm chức năng có phù hợp với mục tiêu sức khỏe mà bạn mong muốn không? Thí dụ: Thực phẩm mang lại bao nhiêu calori từ chất béo, chất đường?
9* Hãy so sánh giá cả của thực phẩm chức năng với thực phẩm thông thường, giá có tương xứng với thành phần chức năng mang lại lợi ích cho bạn không?
10* Cách thức chế biến thực phẩm (nóng, lạnh) hay cách bảo quản có ảnh hưởng đến hiệu quả chức năng của thực phẩm không?
TS.BS. NGUYỄN THỊ MINH KIỀU
châu Úc 850 tỷ USD, châu Phi 370 tỷ USD, Nhật Bản đạt 10.360 tỷ USD, Canada 1.820 tỷ USD. Toàn thế giới đạt 65.060 tỷ USD/năm. Riêng ở Việt Nam trong năm 2006-2007 có 2364 sản phẩm TPCN của 208 doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh TPCN được công bố tiêu chuẩn sản phẩm.
ƯU ĐIỂM CỦA TPCN:
- Hỗ trợ cho việc phục hồi, duy trì hoặc tăng cường chức năng nào đó của một hoặc nhiều bộ phận trong cơ thể.
- Có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng và giảm bớt nguy cơ bệnh tật.
- Tiện lợi trong sử dụng.
NHỮNG TỒN TẠI, BẤT CẬP TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ VỀ TPCN:
Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện nay ở Việt Nam, còn khá nhiều tồn tại, bất cập không chỉ trong công tác quản lý TPCN mà còn trong nhận thức của người tiêu dùng lẫn ý thức tuân thủ các quy định về Pháp luật liên quan tới TPCN của một bộ phần người sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu. Cụ thể:
- Sự hiểu biết của người tiêu dùng và một số lượng không nhỏ cán bộ tham gia quản lý về TPCN còn nhiều hạn chế, điều này đã dẫn đến còn nhiều người tiêu dùng còn hiểu sai.
- Việc dùng sai về TPCN còn khá phổ biến: lạm dụng, dùng sai đối tượng, sai công dụng.
- Làm sai về TPCN: còn hiện tượng nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh TPCN chưa tuân thủ quy định pháp luật trong sản xuất, kinh doanh TPCN:
· Chưa đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm vẫn tham gia sản xuất, kinh doanh TPCN.
· Chưa công bố tiêu chuẩn sản phẩm mà đã đưa các sản phẩm TPCN ra thị trường cho người tiêu dùng.
· Vi phạm trong quảng cáo TPCN: tiến hành quảng cáo quá tác dụng, quảng cáo sai lệch so với công bố về vai trò tác dụng của TPCN hoặc quảng cáo khi chưa được cơ quan y tế có thẩm quyền quyền thẩm định nội dung quảng cáo.
Bộ Y tế đã chỉ đạo: để tăng cường các biện pháp đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) nhằm đảm bảo thực phẩm có chất lượng vệ sinh an toàn đảm bảo lợi ích của người tiêu dùng, trong năm 2008 đòi hỏi phải tạo bước đột phá trong việc thực thi pháp luật về đảm bảo VSATTP trong việc sản xuất, kinh doanh, quảng cáo và tiêu dùng TPCN, nâng cao được nhận thức đúng đắn của toàn xã hội về TPCN và đồng thời giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý đối với TPCN. Chính vì vậy, chủ đề “Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm” năm 2008 là: “Thực phẩm chức năng: hiểu đúng, làm đúng và dùng đúng”
HÃY LÀ NGƯỜI TIÊU DÙNG THÔNG THÁI KHI DÙNG TPCN:
Trên thực tế, với đa số người tiêu dùng thì việc “Hiểu đúng, làm đúng và dùng đúng TPCN” không hề đơn giản khi đây là một thị trường khá mới mẻ và cũng chưa có nhiều thông tin để họ tham khảo…
Dưới đây là 10 câu hỏi gợi ý giúp người sử dụng tự xem xét trước khi quyết định mua một loại thực phẩm chức năng nào đó:
1* Thành phần mang lại hiệu quả chức năng là thành phần gì? Thành phần này có sẵn tự nhiên trong thực phẩm hay do bổ sung vào?
2* Nhà sản xuất đã xác nhận về hiệu quả lợi ích của sản phẩm như thế nào? Có nghiên cứu khoa học nào hổ trợ cho sự xác nhận lợi ích này không? Hoặc có nghiên cứu nào mâu thuẩn với sự xác nhận này?
3* Nhà sản xuất có phải là một công ty có tiếng tăm tốt, đáng tin cậy không?
Trước đây bạn đã có từng mua và sử dụng sản phẩm từ công ty này không?
4* Đọc trên nhãn bạn có thể biết được hàm lượng các thành phần trong thực phẩm là bao nhiêu không?
5* Thành phần bổ sung và thực phẩm có quá cao hay quá thấp không? Bạn hãy tìm hiểu mức khuyến cáo nhu cầu hàng ngày và mức tối đa cho phép về thành phần này, và áp dụng để biết rằng bạn nên dùng bao nhiêu lần là đủ (dùng một mình hay có kết hợp với các loại thực phẩm khác).
6* Có những thực phẩm nào ảnh hưởng đến sự hấp thu thành phần chức năng này không? Thành phần này có gây tương tác thuốc-thực phẩm bất lợi cho sức khỏe của bạn hay không?
7* Thành phần chức năng bổ sung vào thực phẩm dưới dạng sinh học nào? Nó có ở dưới dạng dễ hấp thu hay dễ chuyển hóa không?
8* Đặc điểm dinh dưỡng của thực phẩm chức năng có phù hợp với mục tiêu sức khỏe mà bạn mong muốn không? Thí dụ: Thực phẩm mang lại bao nhiêu calori từ chất béo, chất đường?
9* Hãy so sánh giá cả của thực phẩm chức năng với thực phẩm thông thường, giá có tương xứng với thành phần chức năng mang lại lợi ích cho bạn không?
10* Cách thức chế biến thực phẩm (nóng, lạnh) hay cách bảo quản có ảnh hưởng đến hiệu quả chức năng của thực phẩm không?
TS.BS. NGUYỄN THỊ MINH KIỀU
Bài viết cùng chủ đề
- Đường Thế hệ mới Nutrinose
- 0
- 1,762