Da liễu: Bệnh viêm da dầu Demodex: triệu chứng và cách điều trị

Da liễu –

Viêm da dầu Demodex là một trong những dạng tổn thương da với những dấu hiệu đau, sưng, đỏ và ngứa ngáy. Cần hiểu về bệnh viêm da dầu Demodex như thế nào? Nhận diện triệu chứng và áp dụng các biện pháp điều trị ra sao?


Sơ lược về viêm da dầu Demodex

Viêm da dầu Demodex hay còn gọi là viêm da do Demodex thuộc nhóm bệnh ngoài da do côn trùng ký sinh. Côn trùng Demodex là một trong những loại côn trùng thuộc ngành động vật chân đốt (Arthropoda), thuộc lớp Nhện (Arachnida), bộ Ve (Acarina), có họ Demodicidae và phân giống Demodex. Theo ghi nhận hiện tại có khoảng 65 loài Demodex đã được con người biết đến.

Môi trường sống của loài động vật này là các nang lông, tuyến bã, các vảy da ở trên da người và da của một số loại động vật. Riêng ở người, Demodex có loại ngắn (Demodex brevis) chuyên ký sinh ở vùng da có tuyến bã và loại Demodex dài (Demodex folliculorum) thường ký sinh nhiều ở nang lông, nang tóc. Ngoài ra, một số vùng da mỡ, vùng da trên mặt như lông mi, vùng má, vùng trán và vùng mũi cũng có thể là môi trường ký sinh của loại động vật này.



Loài Demodex ký sinh trên da



Triệu chứng viêm da dầu Demodex

Tổn thương do viêm da dầu Demodex khá dễ nhận biết, tuy nhiên cũng dễ nhầm lẫn với một số bệnh ngoài da khác. Có thể nhận biết triệu chứng viêm da dầu Demodex qua một số đặc điểm riêng biệt tùy theo thể bệnh. Thông thường viêm da đầu Demodex có 3 thể bệnh chính gồm:

1. Viêm da dầu Demodex dạng vảy phấn tại chân lông

Đây là một trong những thể viêm da dầu Demodex nhẹ nhất. Đặc điểm chính của viêm da dầu Demodex thể này là trên da xuất hiện các đám đỏ, có vảy da trên bề mặt và xuất hiện những nút sừng xung quanh nang lông. Ở thể viêm da Demodex dạng vảy phấn, người bệnh thường có cảm giác khó chịu như kiến bò trên da.

2. Viêm da dầu Demodex dạng trứng cá

Dạng viêm da dầu Demodex này xuất hiện nhiều ở vùng nang lông và tuyến bã nhờn trên da mặt. Thương tổn tại tuyến bã sẽ gây bít, tắc và dẫn đến tình trạng nổi mụn trứng cá. Lỗ chân lông trên vùng mũi, cằm, trán và má là những vùng da dễ bị nổi mụn trứng cá khi da bị Demodex xâm nhập. Những trường hợp viêm da dầu Demodex thường do chủng Demodex folliculorum gây ra.

3. Viêm da dầu Demodex trứng cá đỏ thể u hạt

Viêm da Demodex thể u hạt thường gặp nhiều ở những trường hợp bệnh nhân trước đó đã mắc các vấn đề về suy giảm miễn dịch. Thể bệnh này ít gặp hơn so với các thể viêm da dầu Demodex khác. Trứng cá thể u hạt do viêm da Demodex có thể sinh ra bệnh rocasea (bệnh trứng cá đỏ).

4. Một số đặc điểm khác của bệnh

• Viêm da dầu Demodex thường bùng phát về đêm nhiều hơn vào ban ngày.
• Da của bệnh nhân có thể có một số vết trầy do sự di chuyển của Demodex trên bề mặt da.
• Viêm da dầu Demodex nếu xuất hiện trên vùng da đầu, các vùng da nhiều nang lông mà không được điều trị sớm có thể phát sinh các triệu chứng rụng lông, rụng tóc. Riêng Demodex vùng bờ mi có thể gây viêm bờ mi và rụng lông mi.
• Vùng da bị Demodex ký sinh sẽ dần trở nên thô ráp, sần sùi, không còn mịn màng.

Da bị tổn thương do Demodex



Điều trị viêm da dầu Demodex

Viêm da dầu Demodex là bệnh ngoài da có thể gây ra những thương tổn không mong muốn. Khi không điều trị sớm thì tổn thương có thể lan rộng ra. Ngoài ra, Demodex là ký sinh trùng có thể lây từ người này cho người khác nên việc điều trị sớm rất quan trọng và cần thiết.

Khi điều trị viêm da dầu Demodex có hai nguyên tắc quan trọng cần thực hiện xuyên suốt là điều trị loại bỏ Demodex càng sớm càng tốt, tránh để chúng sinh sản, đồng thời thực hiện các biện pháp chống nhiễm trùng. Ngoài ra, trong thời gian điều trị viêm da dầu Demodex, bệnh nhân cũng cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm để không ảnh hưởng cho những người xung quanh.

Quy trình điều trị viêm da dầu Demodex gồm có:

1. Xét nghiệm chẩn đoán viêm da dầu Demodex

Viêm da dầu Demodex có thể được chẩn đoán bằng xét nghiệm. Xét nghiệm tìm Demodex trên da bằng cách trích lấy một mẫu da nhỏ và một phần nang lông sau đó tìm Demodex để xác định chính xác chúng có phải là căn nguyên của bệnh hay không.

Tùy tình trạng bệnh nhân mà xét nghiệm Demodex có thể lặp lại khoảng vài lần trong suốt quá trình điều trị. Sau khi đã điều trị khỏi, bệnh nhân được thực hiện xét nghiệm tìm Demodex một lần nữa để chắc chắc toàn bộ Demodex đã bị loại bỏ.

2. Sử dụng thuốc điều trị viêm da dầu Demodex

Tùy thuộc vào tình trạng viêm da dầu Demodex mà bác sĩ có thể chỉ định các loại thuốc bôi và uống kết hợp với nhau. Một số loại thuốc điều trị viêm da dầu Demodex bao gồm:

Các loại thuốc bôi:

• Mỡ Metrogyl sử dụng ngày 2 lần.
• Dung dịch Benzyl Benzoat 10% bôi ngoài da.
• Sử dụng Acid Salicylic dùng trên da để giúp bạt sừng ngoài da.

Các loại thuốc uống:

• Thuốc Metrinidazol (Klion) dùng uống. Liều dùng phổ biến là 2 viên x 0,25 g / ngày dùng trong vòng 14 ngày.
• Thuốc Tinidazol viên uống dùng 1 viên 0,5 g / ngày sử dụng trong vòng 14 ngày.
• Thuốc ivermectin cũng được chỉ định trong điều trị uống để điều trị Demodex.

Dù sử dụng bất cứ thuốc điều trị nào, bệnh nhân cũng cần chú ý tuân thủ chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, tránh tự ý điều trị vì có thể gây ra tình trạng kích ứng, tác dụng phụ, ảnh hưởng đến thời gian điều trị cũng như hiệu quả điều trị.

Thông tin về các triệu chứng và biện pháp điều trị viêm da dầu Demodex mang tính chất tham khảo, không thay thế cho các toa thuốc cũng như chẩn đoán của bác sĩ. Người bệnh viêm da dầu Demodex cần chú ý thăm khám sớm và áp dụng các biện pháp phòng ngừa tránh lây nhiễm bệnh. Điều trị viêm da Demodex cần đúng hướng dẫn của bác sĩ để sớm cải thiện tình trạng bệnh.

Một số bệnh viêm da khác

• Bệnh viêm da dị ứng có nguy hiểm không, gây biến chứng ra sao?
• Viêm da đầu có mủ: những điều bạn phải biết
• Viêm da dị ứng thời tiết bệnh thường gặp nhưng dễ phòng tránh