Trần bì và những bài thuốc trị bệnh hiệu quả – Đông y

Thuốc Đông y - Trong y học cổ truyền thì trần bì là vị thuốc đầu tay trong điều trị các bệnh lý tiêu hóa. Hiện nay trần bì được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe nhờ tính đa dạng trong công dụng hỗ trợ điều trị.



Đặc điểm của cây trần bì

Trần bì không phải tên của một loại cây. Đây là tên một vị thuốc lấy từ vỏ cam quýt chín có tên khoa học là Citri Reticulatae Pericarpium (CRP) – pericarpium citri reticulatae (PCR). Trong cây trần bì có chứa nhiều các thành phần như tinh dầu (1-2%), vitamin C, B1, alpha humulenol acetate, caroten, và nhiều chất khác…

Trần bì là tên 1 vị thuốc đông y, “trần bì” bao gồm “trần = cũ, lâu năm..”, “bì = vỏ” ý nói loại vỏ để lâu năm. Trần bì khô để càng lâu càng tốt, có loại 3 năm, 5 năm, 10 năm thậm chí 30 năm.

Tác dụng của vị thuốc trần bì

Theo dược sĩ Nguyễn Hoàng hiện đang công tác tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ, trần bì đã được sử dụng rộng rãi trong thực hành lâm sàng để điều trị buồn nôn , nôn, khó tiêu , thiếu máu, tiêu chảy, ho, long đờm,… Ngoài ra, trần bì còn có những công dụng sau:

Trần bì tốt cho tiêu hóa và hô hấp

Trần bì là vị thuốc cay, thơm, hơi đắng và tính ôn. Để nguyên phần cùi trắng thì có tác dụng bổ tỳ vị, điều hòa trung tiêu, lý khí. Bỏ phần cùi trắng thì có tác dụng tiêu đờm, trị ho.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng trần bì có tác dụng kép trong việc thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa và ức chế co thắt cơ trơn đường ruột. Tác dụng hai chiều này có thể làm thay đổi chức năng đường tiêu hóa bằng cách ảnh hưởng đến sự bài tiết của các cơ quan tiêu hóa và tác động trực tiếp lên cơ trơn của ruột.

Giúp điều trị tim mạch

Trần bì có thể làm:

Giảm đáng kể rối loạn chức năng tim do thuốc isoproterenol (ISO) – một thuốc điều trị bệnh tim mạch và co thắt phế quản;

Ức chế sự phì đại bệnh lý của tim;

Làm giảm quá trình xơ hóa cơ tim và quá trình apoptosis.

Chống viêm thần kinh

Ức chế quá trình viêm thần kinh qua trung gian kích hoạt microglial đã trở thành mục tiêu thuyết phục cho sự phát triển của thực phẩm chức năng để điều trị các bệnh thoái hóa thần kinh.



Một số bài thuốc y học cổ truyền từ trần bì

• Bài thuốc chữa đầy bụng khó tiêu

Thực hiện rất đơn giản, chỉ cần dùng vài miếng trần bì đem rửa sạch qua với nước ấm, sau đó cho vào hãm như hãm trà trong khoảng 15 phút. Đem bỏ phần vỏ và uống khi nước còn ấm nóng liên tục trong vài ngày sẽ thấy các triệu chứng giảm rõ rệt.

• Bài thuốc chữa suy nhược, kém ăn

Chuẩn bị hồ tiêu 3g, trần bì 3g và 1 con gà trống khoảng 1kg, làm sạch và chặt miếng nhỏ đem hầm với lửa nhỏ và nêm thêm chút gia vị cho vừa ăn. Cháo và gà đã chín mềm đem ăn trong ngày, từ 2-3 lần giúp người bệnh ăn ngon miệng hơn, cơ thể khỏe hơn.

• Bài thuốc trị viêm loét dạ dày từ cây trần bì

Cách 1: trần bì 20g, hương phụ sao giấm 15g đem sắc lấy nước. Sau đó lọc lấy phần nước thuốc cho vào kho với 100g thịt gà, đun nhỏ lửa cho đến khi nước cạn cho thêm gừng và gia vị vừa ăn. Dùng ăn với cơm trắng rất có hiệu quả cho người bị viêm loét dạ dày.

Cách 2: Chuẩn bị 20g trần bì, đem sắc lấy nước. Dùng nước thuốc này nấu cháo với 150g gạo tẻ, nêm nếm chút đường hoặc muối vừa phải theo khẩu vị, món ăn này rất thích hợp cho những người hay bị chướng bụng, buồn nôn.