Sinh non là trường hợp sinh trẻ thiếu tháng, có tuổi thai dưới 37 tuần. Hiện nay dù đã có nhiều tiến bộ về mặt y học, nhưng tỷ lệ sinh non trên thế giới vẫn còn dao động từ 6% - 9.
Theo PGS - TS - BS Ngô Minh Xuân, Trưởng khoa Sơ sinh, Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, với trẻ sơ sinh sinh non, gia đình cần đặc biệt quan tâm đến việc chuẩn bị cho trẻ một môi trường sống sạch sẽ, ấm áp và an toàn. Mọi người chăm sóc trẻ cần phải rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc trẻ. Nên hạn chế số người thăm trẻ cũng như số người tiếp xúc khi không cần thiết, đặc biệt khi họ đang có bệnh cảm, cúm, ho hay các bệnh lây
nhiễm khác…
Với trẻ sinh non, gia đình cần đặc biệt quan tâm chăm sóc trẻ. (Ảnh: Internet)
Bảo đảm nhiệt độ môi trường luôn ấm áp: Một trong những ưu tiên hàng đầu của quá trình chăm sóc trẻ sinh thiếu tháng là luôn đảm bảo trẻ được ở trong môi trường có nhiệt độ thích hợp. Nhiệt độ cơ thể trẻ giảm sẽ dễ dẫn đến rối loạn chuyển hóa, rối loạn hô hấp, thiếu oxy lên não và nguy cơ xuất huyết não cao hơn. Để biết trẻ có thể thích nghi với môi trường hay không, phụ huynh có thể đo thân nhiệt cho trẻ. Nhiệt độ của trẻ luôn ở khoảng 370C là thích hợp nhất. Cần giữ ấm cho trẻ, tránh để trẻ bị nhiễm lạnh bằng cách mặc quần áo đủ ấm và khi tắm hoặc chăm sóc cơ thể trẻ (như thay băng rốn…) cần tiến hành nhanh và làm trong phòng kín gió. Nếu phụ huynh ủ ấm cơ thể trẻ bằng cách chườm túi nước nóng hoặc chai nước thì cần phải hết sức thận trọng để tránh tình trạng nhiệt độ quá nóng làm trẻ sốt hay nước đổ ra ngoài sẽ làm phỏng da của trẻ.Bên cạnh đó, phụ huynh có thể giúp trẻ giữ được thân nhiệt bằng cách ấp trẻ theo phương pháp Kangaroo. Đây là phương pháp nuôi trẻ non tháng rất hiệu quả, ít tốn kém, được áp dụng trên phạm vi toàn thế giới. Nhờ vào thân nhiệt của người lớn, trẻ sẽ được ủ ấm thích hợp nhất. Trẻ được nằm đúng tư thế Kangaroo sẽ phòng ngừa được cơn ngưng thở, tránh trào ngược, ọc sữa, sặc, tỷ lệ trẻ bị nhiễm khuẩn ít hơn… Từ đó, trẻ có quá trình phát triển thể chất, tâm sinh lý tốt hơn.Hơn thế nữa, người ấp trẻ, khi đã được huấn luyện sẽ có khả năng phát hiện được những bất thường của trẻ sớm hơn.Nên theo dõi thân nhiệt hàng ngày và đo thân nhiệt khi trẻ bị sốt hay hạ thân nhiệt. Tránh để nhiệt độ quá thấp khi dùng máy điều hòa nhiệt độ.
Nên theo dõi thân nhiệt hàng ngày và đo thân nhiệt khi trẻ bị sốt hay hạ thân nhiệt. (Ảnh: Internet)
Hô hấp và hệ tuần hoàn:
Do sinh thiếu tháng nên chức năng hô hấp của trẻ chưa phát triển như trẻ sinh đủ tháng. Vì vậy, trẻ sinh thiếu tháng thường thở nông, yếu, thậm chí có lúc còn thiếu oxy. Biểu hiện thường thấy là trẻ bị tím tái quanh miệng, tím các đầu ngón tay và ngón chân.Vì vậy, phương pháp Kangaroo đặc biệt rất quan trọng với trẻ. Chỉ cần có sự tập trung, người mẹ sẽ nhận biết được những thay đổi bất thường trong cơ thể trẻ.Khi còn là bào thai, tim của trẻ đã đập từ 120 - 160 lần/phút. Dù có sự phát triển tương đối như nhịp tim đập rõ nhưng do trung tâm vận mạch còn non yếu, thành mạch của trẻ sẽ dễ vỡ, gây chảy máu… nếu có chấn thương, dù chỉ là chấn thương nhẹ.
Theo dõi màu da:
Trẻ có thể bị vàng da, một bệnh rất nguy hiểm cho trẻ sơ sinh, nhất là trẻ non tháng. Nếu thấy da trẻ vàng hơn, bú ít, lừ đừ thì cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Cần lưu ý, trẻ non tháng dễ bị nhiễm trùng da, nhiễm trùng rốn, xuất huyết ngoài da, dễ bị hăm lở, đẹn miệng...
Hệ tiêu hóa:
Do phản xạ bú, nuốt của trẻ còn yếu và dạ dày chưa phát triển, men tiêu hóa chưa hoạt động nên chế độ dinh dưỡng cho trẻ cần đảm bảo vô trùng tuyệt đối. Nếu không thận trọng, vi trùng có thể xâm nhập vào đường ruột làm tổn thương niêm mạc dạ dày, ảnh hưởng đến quá trình hấp thu thức ăn, khiến trẻ bị nhiễm trùng, nặng hơn có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết.Cần chú ý xem trẻ có bị trướng bụng, tiêu chảy, tiêu ra máu hay ói mửa để báo cho bác sĩ khi cần.
Dinh dưỡng cho trẻ:
Với trẻ sinh thiếu tháng, được bú sữa mẹ không chỉ giúp trẻ phát triển tốt về thể chất mà còn hoàn thiện hơn về tinh thần. Nếu có thể, sau khi sinh 30 phút, bà mẹ nên cho trẻ bú sữa non ngay để tận dụng nguồn dinh dưỡng cao và quý giá này. Sữa non giàu năng lượng giúp trẻ mới ra đời chống được đói rét. Với hàm lượng vitamin A trong sữa non cao, trẻ sẽ được cung cấp đủ vitamin A dự trữ tại gan, hỗ trợ sự phát triển và tăng cân nhanh. Sữa non cũng giàu chất diệt khuẩn giúp trẻ chống lại các bệnh nhiễm trùng. Bên cạnh đó, sữa non còn chứa ít canxi, phốtpho phù hợp với thận của trẻ mới sinh.Lượng sữa cần thiết tùy thuộc vào cân nặng trẻ, khả năng tiêu hóa của trẻ. Việc theo dõi phản xạ bú, cân nặng trẻ, số lần đi tiểu là cách để biết trẻ có bú đủ sữa hay không, kịp thời thông báo cho bác sĩ hoặc nhân viên y tế.Nếu trẻ chưa tự bú mẹ được thì mẹ nên vắt sữa ra bình để đút cho trẻ bằng muỗng nhỏ.Trong trường hợp người mẹ mất sữa hay có bệnh lý đặc biệt mà không thể cho trẻ bú sữa mẹ thì nên chọn loại sữa thích hợp dành cho trẻ non tháng để giúp trẻ có thể tiêu hóa và phát triển tốt hơn.Cho trẻ bú theo nhu cầu. Tuy nhiên, có một số trẻ sẽ ngủ dài hơn ba giờ thì mẹ cần đánh thức trẻ dậy cho trẻ bú để đảm bảo dinh dưỡng cho trẻ. Chế độ dinh dưỡng của trẻ chỉ đạt khi trẻ tăng từ 20g - 30g/ngày và duy trì đủ số lượng sữa bú cũng như số cữ. |
|
