Tuổi của người vợ là một trong những yếu tố tiên lượng quan trọng nhất trong điều trị vô sinh nam. Trong các cặp vợ chồng đến điều trị vô sinh tại Bệnh viện (BV) Từ Dũ TPHCM, các bác sĩ ghi nhận nguyên nhân do nam giới chiếm hơn 30%. Chưa kể, ở khoảng 20% trường hợp, người ta tìm thấy nguyên nhân gây vô sinh ở cả hai vợ chồng, nghĩa là nam giới cũng góp phần dẫn đến vô sinh trong những trường hợp này.
Vô sinh nam: Khó xác định
Theo thạc sĩ – bác sĩ Hồ Mạnh Tường, Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TPHCM, khác với nữ, rất khó xác định chính xác tần suất vô sinh do nam. Cho đến nay, phương pháp chính để chẩn đoán vô sinh nam thường dựa trên kết quả của tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bao gồm các chỉ số về thể tích tinh dịch, mật độ tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng di động, tỉ lệ tinh trùng hình dạng bình thường… Ngoài ra, có những trường hợp các chỉ số cơ bản nằm trong giới hạn bình thường nhưng người này vẫn vô sinh do tinh trùng suy giảm chức năng; hoặc có những trường hợp các chỉ số dưới mức bình thường nhưng người chồng vẫn có con bình thường.
Một trong những nguyên nhân gây vô sinh nam được xác định là do rối loạn chức năng giao hợp, phóng tinh. Rối loạn chức năng tinh trùng nói chung, bao gồm các bất thường về số lượng tinh trùng, độ di động và hình dạng tinh trùng là nguyên nhân chủ yếu của vô sinh do nam giới, chiếm trên 90% vô sinh nam. Đối với nam giới có lỗ niệu đạo lạc chỗ, hẹp bao quy đầu, xuất tinh sớm hay xuất tinh ngược dòng cũng gây vô sinh. Còn dãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng bất thường mạch máu ở bìu. Bệnh lý này có thể phát hiện ở 15% đàn ông bình thường và 40% đàn ông đi khám vô sinh. Đa số các trường hợp dãn tĩnh mạch thừng tinh vẫn có thể có con bình thường nhưng dãn tĩnh mạch thừng tinh làm quá trình sinh tinh suy giảm dần theo thời gian.
Nhiều phương pháp giúp phục hồi
Theo thạc sĩ – bác sĩ Hồ Mạnh Tường, hiện nay có 3 kỹ thuật hỗ trợ sinh sản để điều trị vô sinh nam là bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI). Ngoài ra, các bác sĩ cũng áp dụng cách điều trị nội khoa cho các trường hợp rối loạn chức năng tinh trùng không rõ nguyên nhân. Tỉ lệ có thai với chỉ định vô sinh nam của IUI không cao, từ 3%-10%. Tuy nhiên, IUI tương đối rẻ tiền và hiệu quả trong điều trị vô sinh nam mức độ nhẹ. Đây là chọn lựa đầu tay cho bất thường tinh trùng nhẹ. Chỉ nên thực hiện tối đa 3-4 chu kỳ và kết hợp với kích thích buồng trứng, nếu thất bại nên chuyển sang kỹ thuật khác. Hiện nay, ICSI được xem là phương pháp điều trị vô sinh nam hiệu quả nhất, tỉ lệ có thai của một chu kỳ điều trị thường trên 30%. Tại BV Từ Dũ, tỉ lệ thành công của kỹ thuật ICSI với tinh trùng từ tinh dịch là khoảng 35% và với tinh trùng hút từ mào tinh đạt khoảng 50%. Các tỉ lệ này phụ thuộc chủ yếu vào tuổi của người vợ. Cho đến nay, người ta thấy rằng tỉ lệ dị tật của các em bé sinh ra từ kỹ thuật ICSI không cao hơn so với dân số bình thường.
Ngoài việc can thiệp bằng các kỹ thuật hỗ trợ điều trị vô sinh nam, việc phẫu thuật cũng mang lại “khả năng làm cha” cho nhiều người. Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thành Như, Trưởng Khoa Nam học – BV Bình Dân TPHCM, nhận định tỉ lệ dãn tĩnh mạch thừng tinh là khá cao trong dân số vô sinh nam. Kết quả điều trị cũng có thể phụ thuộc mức độ dãn tĩnh mạch thừng tinh và phương pháp phẫu thuật. Thắt dãn tĩnh mạch thừng tinh kết hợp với IUI giúp cải thiện khả năng có thai. Ngoài ra, nếu nguyên nhân vô sinh do lỗ niệu đạo lạc chỗ, hẹp bao quy đầu, rối loạn cương do mạch máu… thì việc điều trị bằng phẫu thuật mang lại kết quả cao hơn, ít tốn kém hơn, bệnh nhân vẫn có thể có con ở lần kế tiếp mà không cần tiếp tục điều trị vô sinh.
Muốn “làm cha” phải xem tuổi vợ
Dù với bất cứ chỉ định và phương pháp nào, kết quả điều trị phụ thuộc rất nhiều vào khả năng sinh sản và tuổi của người vợ. Thống kê số liệu hằng năm tại BV Từ Dũ đều cho thấy tuổi của người vợ là một trong những yếu tố tiên lượng quan trọng nhất trong điều trị vô sinh nam. Đặc biệt, với kỹ thuật hiện đại như ICSI, khả năng sinh sản của người vợ có vai trò quan trọng hơn tình trạng vô sinh nam trong tiên lượng kết quả điều trị. Nguyên nhân luôn ảnh hưởng xấu đến tỉ lệ có thai của ICSI là người vợ lớn tuổi. Do đó, khi chọn lựa phương pháp điều trị, cần chú ý đến khả năng sinh sản và tuổi của vợ để có sự chọn lựa phù hợp. Nếu người vợ đã lớn tuổi, không nên lãng phí thời gian với các phương pháp điều trị hiệu quả thấp.
Vô sinh nam: Khó xác định
Theo thạc sĩ – bác sĩ Hồ Mạnh Tường, Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TPHCM, khác với nữ, rất khó xác định chính xác tần suất vô sinh do nam. Cho đến nay, phương pháp chính để chẩn đoán vô sinh nam thường dựa trên kết quả của tinh dịch đồ theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) bao gồm các chỉ số về thể tích tinh dịch, mật độ tinh trùng, tỉ lệ tinh trùng di động, tỉ lệ tinh trùng hình dạng bình thường… Ngoài ra, có những trường hợp các chỉ số cơ bản nằm trong giới hạn bình thường nhưng người này vẫn vô sinh do tinh trùng suy giảm chức năng; hoặc có những trường hợp các chỉ số dưới mức bình thường nhưng người chồng vẫn có con bình thường.
Một trong những nguyên nhân gây vô sinh nam được xác định là do rối loạn chức năng giao hợp, phóng tinh. Rối loạn chức năng tinh trùng nói chung, bao gồm các bất thường về số lượng tinh trùng, độ di động và hình dạng tinh trùng là nguyên nhân chủ yếu của vô sinh do nam giới, chiếm trên 90% vô sinh nam. Đối với nam giới có lỗ niệu đạo lạc chỗ, hẹp bao quy đầu, xuất tinh sớm hay xuất tinh ngược dòng cũng gây vô sinh. Còn dãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng bất thường mạch máu ở bìu. Bệnh lý này có thể phát hiện ở 15% đàn ông bình thường và 40% đàn ông đi khám vô sinh. Đa số các trường hợp dãn tĩnh mạch thừng tinh vẫn có thể có con bình thường nhưng dãn tĩnh mạch thừng tinh làm quá trình sinh tinh suy giảm dần theo thời gian.
Nhiều phương pháp giúp phục hồi
Theo thạc sĩ – bác sĩ Hồ Mạnh Tường, hiện nay có 3 kỹ thuật hỗ trợ sinh sản để điều trị vô sinh nam là bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI). Ngoài ra, các bác sĩ cũng áp dụng cách điều trị nội khoa cho các trường hợp rối loạn chức năng tinh trùng không rõ nguyên nhân. Tỉ lệ có thai với chỉ định vô sinh nam của IUI không cao, từ 3%-10%. Tuy nhiên, IUI tương đối rẻ tiền và hiệu quả trong điều trị vô sinh nam mức độ nhẹ. Đây là chọn lựa đầu tay cho bất thường tinh trùng nhẹ. Chỉ nên thực hiện tối đa 3-4 chu kỳ và kết hợp với kích thích buồng trứng, nếu thất bại nên chuyển sang kỹ thuật khác. Hiện nay, ICSI được xem là phương pháp điều trị vô sinh nam hiệu quả nhất, tỉ lệ có thai của một chu kỳ điều trị thường trên 30%. Tại BV Từ Dũ, tỉ lệ thành công của kỹ thuật ICSI với tinh trùng từ tinh dịch là khoảng 35% và với tinh trùng hút từ mào tinh đạt khoảng 50%. Các tỉ lệ này phụ thuộc chủ yếu vào tuổi của người vợ. Cho đến nay, người ta thấy rằng tỉ lệ dị tật của các em bé sinh ra từ kỹ thuật ICSI không cao hơn so với dân số bình thường.
Ngoài việc can thiệp bằng các kỹ thuật hỗ trợ điều trị vô sinh nam, việc phẫu thuật cũng mang lại “khả năng làm cha” cho nhiều người. Tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thành Như, Trưởng Khoa Nam học – BV Bình Dân TPHCM, nhận định tỉ lệ dãn tĩnh mạch thừng tinh là khá cao trong dân số vô sinh nam. Kết quả điều trị cũng có thể phụ thuộc mức độ dãn tĩnh mạch thừng tinh và phương pháp phẫu thuật. Thắt dãn tĩnh mạch thừng tinh kết hợp với IUI giúp cải thiện khả năng có thai. Ngoài ra, nếu nguyên nhân vô sinh do lỗ niệu đạo lạc chỗ, hẹp bao quy đầu, rối loạn cương do mạch máu… thì việc điều trị bằng phẫu thuật mang lại kết quả cao hơn, ít tốn kém hơn, bệnh nhân vẫn có thể có con ở lần kế tiếp mà không cần tiếp tục điều trị vô sinh.
Muốn “làm cha” phải xem tuổi vợ
Dù với bất cứ chỉ định và phương pháp nào, kết quả điều trị phụ thuộc rất nhiều vào khả năng sinh sản và tuổi của người vợ. Thống kê số liệu hằng năm tại BV Từ Dũ đều cho thấy tuổi của người vợ là một trong những yếu tố tiên lượng quan trọng nhất trong điều trị vô sinh nam. Đặc biệt, với kỹ thuật hiện đại như ICSI, khả năng sinh sản của người vợ có vai trò quan trọng hơn tình trạng vô sinh nam trong tiên lượng kết quả điều trị. Nguyên nhân luôn ảnh hưởng xấu đến tỉ lệ có thai của ICSI là người vợ lớn tuổi. Do đó, khi chọn lựa phương pháp điều trị, cần chú ý đến khả năng sinh sản và tuổi của vợ để có sự chọn lựa phù hợp. Nếu người vợ đã lớn tuổi, không nên lãng phí thời gian với các phương pháp điều trị hiệu quả thấp.
Sức khỏe gia đình