Viêm loét dạ dày tá tràng là bệnh thường gặp ở mọi lứa tuổi từ người già đến trẻ em nhưng tỷ lệ người lớn mắc bệnh cao hơn trẻ em.
Viêm loét dạ dày tá tràng
Viêm loét dạ dày tá tràng là gì?
Viêm loét dạ dày tá tràng là một trong những bệnh phổ biến gây ra tình trạng đau dạ dày. Khi mà lớp niêm mạc dạ dày bị sung huyết, có loét, đau do acid và pepsin kích thích. Theo mô học thì loét dạ dày tá tràng được coi là hiện tượng hoại tử niêm mạc dạ dày với mức độ tổn thương và kích thước vết loét lớn hơn hoặc bằng 0.5 cm. Tùy theo vị trí viêm hay loét khác nhau mà bệnh có các tên gọi khác nhau: viêm dạ dày, viêm hang vị, viêm tâm vị, viêm bờ cong nhỏ, loét bờ cong nhỏ, loét hang vị, loét tiền môn vị, loét hàng tá tràng, viêm tá tràng….
Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng
Vi khuẩn HP: Là loại vi khuẩn duy nhất sống được ở lớp nhày của niêm mạc dạ dày, là một loại vi khuẩn có dạng xoắn. Tỷ lệ gây bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng do nhiễm vi khuẩn HP chiếm khoảng 70 – 90%. Vi khuẩn HP rất dễ lây nhiễm từ người sang người qua đường nước bọt: bàn chải đánh răng, chung đồ đựng thực phẩm, chấm chung bát nước chấm, ăn uống những loại thực phẩm không sạch sẽ…
Thuốc tây: Những loại thuốc gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày thuộc nhóm NSAID. Ví dụ như: nhóm axit acetylsalicylic (như Aspirin), thuốc chống viêm, chữa khớp, thuốc hormone như sterol. Vì vậy bạn nên tránh xa những loại thuốc này và nếu trong trường hợp cần thiết thì nên theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Căng thẳng kéo dài: Căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến thần kinh gây mất cân bằng cho chức năng dạ dày, đường ruột, làm tăng axit hydrochloric và pepsin khiến cho môn vị co thắt, niêm mạc dạ dày bị tổn thương dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày. Trường hợp căng thẳng gặp phải do áp lực công việc, lo lắng nhiều, buồn phiền, sợ hãi.
Uống nhiều bia rượu: Rượu bia rất có hại cho sức khỏe, nó có thể gây ra xơ gạn, viêm tuyến tụy, tác động trực tiếp đến niêm mạc dạ dày, làm cho dạ dày tổn thương nặng thêm.
Chế độ ăn uống: No đói không đều làm cho axit hydrochloric và các chất xúc tác dạ dày tiết ra trung hòa thức ăn không ổn định, thời gian thức ăn lưu lại dạ dày lâu, làm tổn thương cơ chế tự bảo vệ dạ dày. Khi ăn uống thất thường làm cho dạ dày không được nghỉ ngơi làm bệnh dễ phát và dễ tái phát. Ăn uống quá no không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn mà còn ảnh hưởng đến dạ dày bởi nó kích thích niêm mạc dạ dày bài tiết quá nhiều axit hydrochloric gây viêm loét dạ dày tá tràng. Ăn nhanh hoặc vừa ăn vừa xem ti vi: Trước khi vào dạ dày thức ăn sẽ phải trải qua quá trình ngâm mềm, nghiền nát rồi đến tiêu hóa. Nếu ăn quá nhanh hay vừa an vừa xem ti vi, nhai không kỹ, ăn nhanh nuốt vội làm tăng thêm gánh nặng cho dạ dày, làm cho thời gian lưu trữ thức ăn trong dạ dày lâu hơn dẫn tới tổn thương niêm mạc dạ dày. Quá trình nhai chậm, nhai kỹ có thể tăng tiết dịch tụy, làm cho dịch mật, axit hydrochloric giảm rất có lợi cho dạ dày.
Triệu chứng bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Theo một số nghiên cứu có đến khoảng 20% bệnh nhân bị loét dạ dày tá tràng không hề có triệu chứng đặc biết mà thường phát hiện ra bệnh khi gặp phải một số biến chứng như: xuất huyết đường tiêu hóa, thủng dạ dày, hẹp môn vị… Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng thường gặp phải những triệu chứng sau:
– Đau vùng thượng vị, đau từng cơn vào lúc đói hoặc vào ban đêm
– Ợ hơi, ợ chua, nóng rát
– Chán ăn
– Nôn và buồn nôn
– Đi đại tiện phân đen như bã cafe, có mùi khó chịu
Phòng ngừa bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Để phòng ngừa các bệnh lý kể trên gây ra bạn cần biết những biện pháp phòng ngừa bệnh hợp lý dưới đây:
– Điều trị triệt để bệnh lý, nhất là bệnh lý có vi khuẩn Hp của các thành viên trong gia đình.
– Sử dụng những loại thức ăn mềm như cháo, cơm nát… Ưu tiên các laoij thức ăn tinh bột có tác dụng bọc, hút, thấm để bảo vệ niêm mạc dạ dày giúp giảm kích thích tiết dịch vị, trung hòa acid như sữa, gạo nếp, bánh nếp, bánh mì, bánh quy, cơm, bột năng…
– Sử dụng các loại thực phẩm cung cấp nhiều acid béo thiết yếu giúp cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể như: mỡ cá, cá mỡ… Những loại thực phẩm giúp mau lành vết thương, sinh trưởng lớp tế bào bảo vệ niêm mạc dạ dày như vitamin A, thức ăn giàu kẽm như: hàu, sò, thịt, cá…
– Bên cạnh đó bạn cần tránh những loại đồ ăn gây kích thích niêm mạc dạ dày, kích thích dạ dày tiết nhiều dịch vị như: ớt, tiêu, giấm, cà ri, mù tạc, trái cây chua, sữa chua, dưa muối, hành muối, cà muối… tránh những món chiên xào nhiều dầu mỡ, chứa nhiều chất bảo quản, thực phẩm quá nhiều hương liệu, gia vị.
Sử dụng thường xuyên kháng thể diệt vi khuẩn Hp để tránh bị lây nhiễm loại tác nhân gây bệnh dạ dày chủ yếu này.
Viêm loét dạ dày tá tràng
Viêm loét dạ dày tá tràng là gì?
Viêm loét dạ dày tá tràng là một trong những bệnh phổ biến gây ra tình trạng đau dạ dày. Khi mà lớp niêm mạc dạ dày bị sung huyết, có loét, đau do acid và pepsin kích thích. Theo mô học thì loét dạ dày tá tràng được coi là hiện tượng hoại tử niêm mạc dạ dày với mức độ tổn thương và kích thước vết loét lớn hơn hoặc bằng 0.5 cm. Tùy theo vị trí viêm hay loét khác nhau mà bệnh có các tên gọi khác nhau: viêm dạ dày, viêm hang vị, viêm tâm vị, viêm bờ cong nhỏ, loét bờ cong nhỏ, loét hang vị, loét tiền môn vị, loét hàng tá tràng, viêm tá tràng….
Nguyên nhân gây viêm loét dạ dày tá tràng
Vi khuẩn HP: Là loại vi khuẩn duy nhất sống được ở lớp nhày của niêm mạc dạ dày, là một loại vi khuẩn có dạng xoắn. Tỷ lệ gây bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng do nhiễm vi khuẩn HP chiếm khoảng 70 – 90%. Vi khuẩn HP rất dễ lây nhiễm từ người sang người qua đường nước bọt: bàn chải đánh răng, chung đồ đựng thực phẩm, chấm chung bát nước chấm, ăn uống những loại thực phẩm không sạch sẽ…
Thuốc tây: Những loại thuốc gây tổn thương cho niêm mạc dạ dày thuộc nhóm NSAID. Ví dụ như: nhóm axit acetylsalicylic (như Aspirin), thuốc chống viêm, chữa khớp, thuốc hormone như sterol. Vì vậy bạn nên tránh xa những loại thuốc này và nếu trong trường hợp cần thiết thì nên theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.
Căng thẳng kéo dài: Căng thẳng kéo dài ảnh hưởng đến thần kinh gây mất cân bằng cho chức năng dạ dày, đường ruột, làm tăng axit hydrochloric và pepsin khiến cho môn vị co thắt, niêm mạc dạ dày bị tổn thương dẫn đến bệnh viêm loét dạ dày. Trường hợp căng thẳng gặp phải do áp lực công việc, lo lắng nhiều, buồn phiền, sợ hãi.
Uống nhiều bia rượu: Rượu bia rất có hại cho sức khỏe, nó có thể gây ra xơ gạn, viêm tuyến tụy, tác động trực tiếp đến niêm mạc dạ dày, làm cho dạ dày tổn thương nặng thêm.
Chế độ ăn uống: No đói không đều làm cho axit hydrochloric và các chất xúc tác dạ dày tiết ra trung hòa thức ăn không ổn định, thời gian thức ăn lưu lại dạ dày lâu, làm tổn thương cơ chế tự bảo vệ dạ dày. Khi ăn uống thất thường làm cho dạ dày không được nghỉ ngơi làm bệnh dễ phát và dễ tái phát. Ăn uống quá no không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn mà còn ảnh hưởng đến dạ dày bởi nó kích thích niêm mạc dạ dày bài tiết quá nhiều axit hydrochloric gây viêm loét dạ dày tá tràng. Ăn nhanh hoặc vừa ăn vừa xem ti vi: Trước khi vào dạ dày thức ăn sẽ phải trải qua quá trình ngâm mềm, nghiền nát rồi đến tiêu hóa. Nếu ăn quá nhanh hay vừa an vừa xem ti vi, nhai không kỹ, ăn nhanh nuốt vội làm tăng thêm gánh nặng cho dạ dày, làm cho thời gian lưu trữ thức ăn trong dạ dày lâu hơn dẫn tới tổn thương niêm mạc dạ dày. Quá trình nhai chậm, nhai kỹ có thể tăng tiết dịch tụy, làm cho dịch mật, axit hydrochloric giảm rất có lợi cho dạ dày.
Triệu chứng bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Theo một số nghiên cứu có đến khoảng 20% bệnh nhân bị loét dạ dày tá tràng không hề có triệu chứng đặc biết mà thường phát hiện ra bệnh khi gặp phải một số biến chứng như: xuất huyết đường tiêu hóa, thủng dạ dày, hẹp môn vị… Người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng thường gặp phải những triệu chứng sau:
– Đau vùng thượng vị, đau từng cơn vào lúc đói hoặc vào ban đêm
– Ợ hơi, ợ chua, nóng rát
– Chán ăn
– Nôn và buồn nôn
– Đi đại tiện phân đen như bã cafe, có mùi khó chịu
Phòng ngừa bệnh viêm loét dạ dày tá tràng
Để phòng ngừa các bệnh lý kể trên gây ra bạn cần biết những biện pháp phòng ngừa bệnh hợp lý dưới đây:
– Điều trị triệt để bệnh lý, nhất là bệnh lý có vi khuẩn Hp của các thành viên trong gia đình.
– Sử dụng những loại thức ăn mềm như cháo, cơm nát… Ưu tiên các laoij thức ăn tinh bột có tác dụng bọc, hút, thấm để bảo vệ niêm mạc dạ dày giúp giảm kích thích tiết dịch vị, trung hòa acid như sữa, gạo nếp, bánh nếp, bánh mì, bánh quy, cơm, bột năng…
– Sử dụng các loại thực phẩm cung cấp nhiều acid béo thiết yếu giúp cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể như: mỡ cá, cá mỡ… Những loại thực phẩm giúp mau lành vết thương, sinh trưởng lớp tế bào bảo vệ niêm mạc dạ dày như vitamin A, thức ăn giàu kẽm như: hàu, sò, thịt, cá…
– Bên cạnh đó bạn cần tránh những loại đồ ăn gây kích thích niêm mạc dạ dày, kích thích dạ dày tiết nhiều dịch vị như: ớt, tiêu, giấm, cà ri, mù tạc, trái cây chua, sữa chua, dưa muối, hành muối, cà muối… tránh những món chiên xào nhiều dầu mỡ, chứa nhiều chất bảo quản, thực phẩm quá nhiều hương liệu, gia vị.
Sử dụng thường xuyên kháng thể diệt vi khuẩn Hp để tránh bị lây nhiễm loại tác nhân gây bệnh dạ dày chủ yếu này.