Chọn thời điểm uống thuốc cho thích hợp để có thể nâng cao được hiệu quả trị liệu, song lại làm giảm thiểu các phản ứng của thuốc và tác dụng không mong là việc không dễ dàng.
Mỗi loại thuốc có thời điểm uống cho tác dụng tốt khác nhau
Cụ thể là thuốc ngủ cần uống vào tối, trước khi ngủ, thuốc giảm đau, hạ nhiệt phải uống khi có sốt, đau. Mặt khác, cần dựa vào yếu tố dược lý ảnh hưởng về nhịp sinh học đối với tác dụng của thuốc như thuốc làm giảm tiết dịch vị nên uống buổi tối trước khi đi ngủ, bởi thời điểm này acid clohydric được tiết ra. Song còn phải lưu ý đến sự tương tác của thuốc với thực phẩm, thức uống mà quyết định có uống thuốc trong bữa ăn hay uống xa bữa ăn trước hoặc sau. Bên cạnh đó, cần chú ý đến các loại thuốc giữa chúng có tương tác với nhau để quyết định uống chung hay phải tách các loại thuốc có thể tương tác uống cách xa nhau… Điều cuối cùng là thuốc có gây phản ứng với cơ địa người dùng không để quyết định dùng hay không.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực dược học người ta vẫn có những nguyên tắc chung trong cách chọn thời điểm để uống thuốc. Dưới đây xin nêu một vài điểm:
Các loại thuốc có thể uống tùy ý, tức không liên quan đến bữa ăn hoặc thời gian sinh học như augmentin, digoxin…
Thuốc nên uống vào buổi sáng và ban ngày như là các loại thuốc corticoid nên uống 1 liều vào buổi sáng khoảng 6 - 8 giờ để duy trì nồng độ thuốc trong máu luôn được ổn định. Đồng thời khiến cho tác dụng phụ nếu xuất hiện sẽ giảm đi rất nhiều, bởi trong thời điểm này là khi nồng độ hydrocortison cao nhất trong ngày; mặt khác, thuốc không làm phá vỡ hoạt động sinh lý của tuyến thượng thận.
Thuốc chống tăng huyết áp cũng nên uống vào buổi sáng, vì hiện tượng tăng huyết áp thường xảy ra vào trưa và chiều, do vậy, thời điểm này sẽ giúp khống chế huyết áp tăng nhờ sự có mặt của thuốc.
Thuốc kích thích thần kinh trung ương như caffein hay thuốc lợi tiểu cần uống ban ngày để tránh ảnh hưởng tới giấc ngủ.
Thuốc cần uống tối hay trước khi ngủ: Tất cả các loại thuốc an thần vì uống vào thời điểm này giúp thuốc phát huy được tác dụng. Kể cả các thuốc kháng acid (đã nói trên) cũng cần uống vào trước ngủ.
Thuốc chống hen suyễn nên uống vào tối vì giúp nồng độ thuốc thường trực trong máu sẽ khống chế, ngăn cản hiệu quả thời điểm bệnh hen thường xuất hiện từ 12 giờ đêm đến 2 giờ sáng, là thời gian cơ thể dễ mẫn cảm nhất tới acethylcholin và histamin dẫn đến co thắt phế quản gây hen.
Các thuốc cần uống sau bữa ăn
- Thuốc có tính chất gây kích ứng đường tiêu hóa: Aspirin, các loại thuốc chống viêm, giảm đau; sắt sunfat... Sau khi bị thức ăn pha loãng ra, sự kích thích của nó với niêm mạc dạ dày sẽ giảm bớt.
- Thuốc hỗ trợ tiêu hóa: Pepsin, amylase... Khi được hòa trộn vào thức ăn, chúng sẽ phát huy hiệu quả điều trị lớn nhất.
Để phát huy hiệu quả trong việc sử dụng thuốc, cần tuân theo sự hướng dẫn của thầy thuốc về thời điểm uống thuốc, liều lượng trong ngày, qkhoảng cách giữa các lần uống, tổng liều điều trị mới đạt kết quả cao.
(Nguồn: suckhoedoisong.vn)
Mỗi loại thuốc có thời điểm uống cho tác dụng tốt khác nhau
Cụ thể là thuốc ngủ cần uống vào tối, trước khi ngủ, thuốc giảm đau, hạ nhiệt phải uống khi có sốt, đau. Mặt khác, cần dựa vào yếu tố dược lý ảnh hưởng về nhịp sinh học đối với tác dụng của thuốc như thuốc làm giảm tiết dịch vị nên uống buổi tối trước khi đi ngủ, bởi thời điểm này acid clohydric được tiết ra. Song còn phải lưu ý đến sự tương tác của thuốc với thực phẩm, thức uống mà quyết định có uống thuốc trong bữa ăn hay uống xa bữa ăn trước hoặc sau. Bên cạnh đó, cần chú ý đến các loại thuốc giữa chúng có tương tác với nhau để quyết định uống chung hay phải tách các loại thuốc có thể tương tác uống cách xa nhau… Điều cuối cùng là thuốc có gây phản ứng với cơ địa người dùng không để quyết định dùng hay không.
Tuy nhiên, trong lĩnh vực dược học người ta vẫn có những nguyên tắc chung trong cách chọn thời điểm để uống thuốc. Dưới đây xin nêu một vài điểm:
Các loại thuốc có thể uống tùy ý, tức không liên quan đến bữa ăn hoặc thời gian sinh học như augmentin, digoxin…
Thuốc nên uống vào buổi sáng và ban ngày như là các loại thuốc corticoid nên uống 1 liều vào buổi sáng khoảng 6 - 8 giờ để duy trì nồng độ thuốc trong máu luôn được ổn định. Đồng thời khiến cho tác dụng phụ nếu xuất hiện sẽ giảm đi rất nhiều, bởi trong thời điểm này là khi nồng độ hydrocortison cao nhất trong ngày; mặt khác, thuốc không làm phá vỡ hoạt động sinh lý của tuyến thượng thận.
Thuốc chống tăng huyết áp cũng nên uống vào buổi sáng, vì hiện tượng tăng huyết áp thường xảy ra vào trưa và chiều, do vậy, thời điểm này sẽ giúp khống chế huyết áp tăng nhờ sự có mặt của thuốc.
Thuốc kích thích thần kinh trung ương như caffein hay thuốc lợi tiểu cần uống ban ngày để tránh ảnh hưởng tới giấc ngủ.
Thuốc cần uống tối hay trước khi ngủ: Tất cả các loại thuốc an thần vì uống vào thời điểm này giúp thuốc phát huy được tác dụng. Kể cả các thuốc kháng acid (đã nói trên) cũng cần uống vào trước ngủ.
Thuốc chống hen suyễn nên uống vào tối vì giúp nồng độ thuốc thường trực trong máu sẽ khống chế, ngăn cản hiệu quả thời điểm bệnh hen thường xuất hiện từ 12 giờ đêm đến 2 giờ sáng, là thời gian cơ thể dễ mẫn cảm nhất tới acethylcholin và histamin dẫn đến co thắt phế quản gây hen.
Các thuốc cần uống sau bữa ăn
- Thuốc có tính chất gây kích ứng đường tiêu hóa: Aspirin, các loại thuốc chống viêm, giảm đau; sắt sunfat... Sau khi bị thức ăn pha loãng ra, sự kích thích của nó với niêm mạc dạ dày sẽ giảm bớt.
- Thuốc hỗ trợ tiêu hóa: Pepsin, amylase... Khi được hòa trộn vào thức ăn, chúng sẽ phát huy hiệu quả điều trị lớn nhất.
Để phát huy hiệu quả trong việc sử dụng thuốc, cần tuân theo sự hướng dẫn của thầy thuốc về thời điểm uống thuốc, liều lượng trong ngày, qkhoảng cách giữa các lần uống, tổng liều điều trị mới đạt kết quả cao.
(Nguồn: suckhoedoisong.vn)
